Τα πορίσματα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος για τις παραβάσεις της Eldorado Gold αποδεικνύουν πως η φερόμενη ως επένδυση στις Σκουριές δεν είναι τίποτε άλλο από μια περιβαλλοντική νάρκη και ένας πυλώνας διαπλοκής και ανομίας.
Αυτό τόνισαν, μεταξύ άλλων, οι δύο καθηγητές του ΑΠΘ (Νίκος Μοσχούδης, Τμήμα Χημικών Μηχανικών ΑΠΘ,
Σαράντης Δημητριάδης, Ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας ΑΠΘ) στην εκδήλωση που διοργάνωσε η επιτροπή αγώνα Θεσσαλονίκης ενάντια στις εξορύξεις χρυσού στο Δημαρχείο. Εκεί εξήγησαν λεπτομερώς την σημασία των πορισμάτων αυτών που βρίσκονται στα χέρια του Εισαγγελέα εδώ και αρκετές μέρες χωρίς όμως μέχρι και σήμερα να έχει γίνει κάποια κίνηση απονομής δικαιοσύνης.
Τα πορίσματα δεν ήρθαν, σύμφωνα με τον κ. Μοσχούδη, ως κεραυνός εν αιθρία, δεν ήταν συνωμοσία κάποιων εχθρών της επένδυσης αλλά ηταν αποτέλεσμα του επίμονου αγώνα των κατοίκων που κατήγγειλαν και μόνοι τους έψαχναν αυτά για τα οποία βοούσε ο τόπος.
Προηγήθηκαν οι αυτοψίες των επιθεωρητών και στη συνέχεια οι εκθέσεις τοι οποίες κρατούνταν κλειστές για πολύ μεγάλο διάστημα στα συρτάρια του τότε Υπουργείου. Τα πορίσματα σύμφωνα με τους καθηγητές έπρεπε να είχαν εκδοθει πολύ καιρό πριν.
Τοξικές βόμβες μεταφέρονταν ως ακίνδυνα υλικά
Να υπενθυμίσουμε πως τα πορίσματα αναφέρουν 21 παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας εκ μέρους της εταιρείας σε διάστημα τριετίας 2012-2014 (12 στον Μαντέμ Λάκκο και 9 στην Ολυμπιάδα) που έχουν να κάνουν με την μη σύννομη μετακίνηση τοξικών προϊόντων, την απόκρυψη στοιχείων επικινδυνότητας προϊόντων και αποβλήτων από την αδειοδοτούσα αρχή, την ανεξέλεγκτη διαχείριση υγρών τοξικών αποβλήτων των επεξεργασιών τοξικών προϊόντων αλλά και παραβάσεις για διεξαγωγή δραστηριοτήτων που δεν είχε άδεια κ.α.
Επιδίωξη της εταιρείας, σύμφωνα με τον κ. Μοσχούδη, ήταν η μείωση του κόστους με υποβάθμιση των μέτρων ασφαλείας κάτι που φυσικά δείχνει και τις προθέσεις της Ελληνικός Χρυσός για τα υπόλοιπα υποέργα που βρίσκονται σε εξέλιξη στις Σκουριές. Προϊόντα που στην πραγματικότητα ήταν τοξικές βόμβες χαρακτηρίζονταν ως ακίνδυνα στις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού, μεταφέρονταν για ένα μεγάλο διάστημα μέσα από κατοικημένες περιοχές ως ακίνδυνα, χύδην μέσα σε φορτηγά (σαν άμμος ή χαλίκια) στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης κατά παράβαση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που όριζε ότι θα έπρεπε να εξάγονται από το λιμάνι του Στρατωνίου. Η εταιρεία δεν διαμόρφωσε ποτέ το λιμάνι του Στρατωνίου έτσι όπως οριζόταν στην μελέτη και έτσι προχωρούσε στην παράνομη οδική μεταφορά ενός τοξικού υλικού μέχρι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης που το εξάγει στην Κίνα.
Η εταιρεία δεν υπέβαλε στοιχεία για την επικινδυνότητα των προϊόντων που επεξεργάζεται αλλά και των αποβλήτων προκειμένου να αποφύγει να εφαρμόσει την οδηγία SEVEZO (ειδικό σχέδιο διαχέιρισης για επικίνδυνες ουσίες με αυστηρούς όρους) ή και ακόμη και σχέδιο ΒΑΜΕ (Βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης).
Όσον αφορά την διαχείριση υγρών τοξικών αποβλήτων αυτά ρίχνονταν ανεξέλεγκτα στους υδάτινους αποδέκτες όπως στον Κοκκινόλακα με αποτέλεσμα οι Επιθεωρητές να εντοπίσουν υπερβάσεις βαρέων μετάλλων που ξεπερνούν κατά πολύ τα επιτρεπτά όρια. Τελικοί αποδέκτες των τοξικών αυτών στοιχείων είναι φυσικά το νερό και συνεπώς η διατροφική αλυσίδα.
Δώρο της εταιρείας η υποβάθμιση του περιβάλλοντος
Η τρίτη ομάδα παραβάσεων έχει να κάνει με την ελλιπή τήρηση όρων για τα έργα αποκατάστασης στην Ολυμπιάδα. Αφού οι προηγούμενες κυβερνήσεις έδωσαν δώρο στην εταιρεία τον χρυσοφόρο σορό των παλαιών τελμάτων αξίας περίπου 100 εκατ. ευρώ η εταιρεία φρόντισε να κάνει και αυτή ένα “δώρο” στο περιβάλλον και στους κατοίκους, δηλαδή δεν προχώρησε σε κανένα έργο αποκατάστασης από τις δραστηριότητές της στον παλαιό χώρο αποθήκευσης αποβλήτων. Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τον κ.. Νυφούδη και τον κ. Δημητριάδη η εταιρεία έχει εκμεταλλευτεί το 80% του χρυσοφόρου τέλματος χωρίς να έχει κάνει την παραμικρή αποκατάσταση με αποτέλεσμα την ύπαρξη όξινων απορροών στο περιβάλλον.
Ο Ν. Μοσχούδης έκανε λόγο για εγκληματικές παραλείψεις και στον τρόπο κατασκευής του ΧΥΤΕΑ (Χώρο Υγειονομικής Ταφής Επεξεργασίας Αποβλήτων) που εγκυμονεί κινδύνους μόλυνσης του θαλάσσιου μετώπου προς το Αιγαίο και όχι μόνο στον κόλπο της Ιερισσού. Να σημειωθεί πως στο ρέμα του Κοκκινόλακα καταλήγουν όλα τα τοξικά από τις επεξεργασίες της εταιρείας μεταξύ αυτών και κυάνιο το οποίο μπορεί προς το παρόν να μηνχρησιμοποιείται για την επεξεργασία χρυσού αλλά χρησιμοποιείται για τον διαχωρισμό των θειούχων μετάλλων όπως του σφαλερίτη και του γαληνίτη.
Ο τόπος δεν γιατρεύεται εύκολα από την βαριά μεταλλευτική δραστηριότητα
Ο Σαράντης Δημητριάδης συνέδεσε το ζήτημα των πορισμάτων με την απόφαση Σκουρλέτη που ανέστειλε προσωρινά το τμήμα αναστολών του ΣΤΕ και αφορά την περίφημη μεταλλουργική μέθοδο ακαριαίας τήξης που δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο παρά μόνο πειραματικά και για την οποία η εταιρεία δεν έχει κάνει εδώ και τρία χρόνια καμία επιτόπια δοκιμή ημιβιομηχανικού τύπου για να αποδείξει ότι μπορεί να εφαρμοστεί.
Ο κ. Σαράντης επεσήμανε πως η μέθοδος αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περιοχή λόγω της ύπαρξης μεγάλης συγκέντρωσης αρσενικού στα μεταλλεύματα το οποίο πολύ εύκολα μπορεί να διαφύγει στο περιβάλλον. Μπορεί, όπως είπε, να αποτελεί μια μέθοδο που αποδίδει οικονομικά ωφέλη στο κράτος (μέσω της φορολόγησης της παραγωγής καθαρών μετάλλων) αλλά θα είναι πιο επιβαρυντική για το περιβάλλον.
Στην ζυγαριά των κερδών και των ζημιών θα πρέπει σύμφωνα με τον ίδιο, να βλέπουμε όχι μόνο το άμεσο μέλλον αλλά το γεγονός πως οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις θα μείνουν για πάντα στον τόπο αυτό ο οποίος δύσκολα θα γιατρευτεί από την βαριά μεταλλευτική δραστηριότητα που έχει υποστεί.
Σταυρούλα Πουλημένη
