Μάλλον σαν ανέκδοτο θα ακουγόταν αυτό σήμερα. Κι όμως νέοι άνθρωποι έχουμε όνειρα και παλεύουμε να τα υλοποιήσουμε σε μια εποχή κρίσης και δυστυχώς χωρίς καμία στήριξη από το κράτος.
Το 2014 μπήκα σε πρόγραμμα νέων αγροτών. Όνειρο μου; Μια πρότυπη φάρμα με πολλά και διάφορα ζώα, επισκέψιμη για τον κόσμο.
Δυνατότατα διαμονής μέσα σε αυτή, τυροκομείο και σφαγείο – κρεοπωλείο για απ’ ευθείας διάθεση των προϊόντων μας στον καταναλωτή. Η οικονομία της χώρας μας στηρίζεται σε δύο πράγματα. Από την μία ο πρωτογενής τομέας και από την άλλη ο τουρισμός. Αυτά είναι τα εργοστάσια μας. Κάπως έτσι λοιπόν σκέφτηκα και εγώ στο ξεκίνημα μου να παντρέψω αυτά τα δύο. Από την μία η παραγωγή αγνών προϊόντων κατ’ ευθείαν στον τελικό καταναλωτή και από την άλλη ο εναλλακτικός τουρισμός, που θα έδινε την δυνατότητα στον απλό κόσμο να δει αλλά και να δουλέψει αν θέλει στον πρωτογενή τομέα. Με αυτά τα όνειρα ξεκίνησα την κτηνοτροφική μου μονάδα. Μια μονάδα που βρήκα έτοιμη από τον πατέρα μου, όνειρα, που μπήκαν στο χρονοντούλαπο και ίσως δεν ξαναβγούν ποτέ από εκεί.
Ξεκινώντας ένας νέος αγρότης σήμερα για να μπει στο πρόγραμμα πρέπει να διαθέτει ήδη τα ζώα ή τις καλλιέργειες που θέλει να ασχοληθεί. Τα λεφτά που δίνει το πρόγραμμα είναι πολύ λίγα, σχεδόν μηδαμινά και δεν φτάνουν για τίποτα.
Η γραφειοκρατία είναι τεράστια και πολλές φορές νέοι αγρότες άδικα απεντάσσονται από το πρόγραμμα γιατί δεν καταφέρνουν να συμπληρώσουν όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Τα περιβόητα σχέδια βελτίωσης συνήθως αργούν να ανοίξουν και όταν ανοίγουν είναι δύσκολο να αξιοποιηθούν.
Για να μπεις σε ένα τέτοιο σχέδιο, πρέπει να διαθέτεις ήδη στην τράπεζα το μισό κεφάλαιο της επένδυσης με αποτέλεσμα δύσκολα κάποιος νέος να παίρνει έγκριση.
Ας υποθέσουμε ότι κάποιος παίρνει την έγκριση για το σχέδιο βελτίωσης. Για να βρει τα χρήματα πρέπει να καταφύγει στο δανεισμό. Στις δύσκολες μέρες που ζούμε ο δανεισμός φαντάζει από δύσκολος έως αδύνατος, με τα τραπεζικά ιδρύματα να μην χρηματοδοτούν τις φιλόδοξες προσπάθειες των νέων παραγωγών.
Η αδυναμία αγοράς νέου εξοπλισμού είναι ένα άλλο ένα πρόβλημα που ίσως είναι αλυσίδα με το προηγούμενο. Πολλοί νέοι γεωργοί που μπήκαν στο πρόγραμμα ξεκινούν με ένα παλιό ελκυστήρα που πήραν από τον πατέρα τους ή κατάφεραν να αγοράσουν και με αυτόν συνεχίζουν να εργάζονται αφού αδυνατούν να αγοράσουν νέο.
Το ίδιο και για τους κτηνοτρόφους που ένα κλασσικό παράδειγμα είναι ότι οι περισσότεροι νέοι αγρότες αρμέγουν τα ζώα τους (πρόβατα, γίδια) με τα χέρια αφού το κόστος αγοράς ενός αλμεκτηρίου είναι τεράστιο σε σχέση με τα έσοδα που μπορεί να έχει σήμερα ένας νέος κτηνοτρόφος. Επομένως υπάρχει αδυναμία εξέλιξης συγκριτικά με τους νέους αγρότες της υπόλοιπης Ευρώπης.
Τα υπόλοιπα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι που ασχολούνται με την πρωτογενή παραγωγή είναι λίγο πολύ κοινά και με τους υπόλοιπους αγρότες, παλαιούς και μη.
Το κόστος παραγωγής και οι χαμηλές τιμές των προϊόντων τους που πολλές φορές αυτά τα δύο είναι ανάλογα και είναι τα σημαντικότερα και κύρια τους προβλήματα τους.
Αν δεν γίνει κάτι σημαντικό και άμεσα για τους αγρότες και κυρίως για τους νέους, πολλοί θα είναι αυτοί που θα τα παρατήσουν και θα αρχίσουν την αναζήτηση μιας νέας καριέρας, ίσως ακόμη και στο εξωτερικό που θα τους παρέχει αυτά ώστε να ζουν αξιοπρεπώς με τις οικογένειες τους. Αυτά που δεν τους παρέχει σήμερα ο πρωτογενής τομέας στην Ελλάδα!
Κάπως έτσι καταστρέφονται τα όνειρα κάθε νέου που θέλει να ξεκινήσει την ασχολία του στον πρωτογενή τομέα και μαζί με αυτά τα όνειρα καταστρέφουμε ότι παραγωγικό έχει απομείνει να στηρίζει αυτή τη χώρα.
Της Μυρτώς Λύκα πρόεδρος κτηνοτρόφων Θεσπρωτίας
αγροbusiness
