Της Γεωργίας ∆οξανάκη*
Ενεργοποιείται σύντοµα το νέο πρόγραµµα του εγκεκριµένου Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης, το Μέτρο 9.1, που αφορά τη Σύσταση Οµάδων και Οργανώσεων Παραγωγών. Σύμφωνα, μάλιστα, με τα στοιχεία του ρεπορτάζ της εφημερίδας Agrenda, που κυκλοφόρησε στις 29 Δεκεμβρίου, το υπουργείο Αγροτικής
Ανάπτυξης αναµένεται να δηµοσιεύσει την Υπουργική Απόφαση για την διαδικασία αναγνώρισης καθώς επίσης και τον καθορισµό κριτηρίων των Οργανώσεων και Οµάδων Παραγωγών, ώστε να διευκολύνεται η σύστασή τους.
Παραγωγοί οµοειδών προϊόντων θα µπορούν να αποτελέσουν ισότιµα και ενεργά µέλη µίας οµάδας/οργάνωσης µε σκοπό την επίτευξη οικονοµίας κλίµακας και να ανταπεξέλθουν στο δύσκολο ανταγωνιστικό περιβάλλον ως επιχειρηµατίες. Μέσω της οµάδας θα µπορούν να προµηθεύονται τα γεωργικά τους εφόδια, τον µηχανολογικό τους εξοπλισµό στις χαµηλότερες δυνατές τιµές αλλά και θα έχουν την δυνατότητα να πουλήσουν τα προϊόντα τους οµαδικά, ώστε να επιτύχουν υψηλότερες τιµές.
Το Μέτρο έχει το ρόλο κινήτρου ώστε να ενισχυθεί αυτή η συσπείρωση των παραγωγών για να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις της αγοράς, αλλά και στις ραγδαίες παγκόσµιες εξελίξεις. Σκοπός των νέων οµάδων/οργανώσεων στους τοµείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και της δασοπονίας είναι:
-η προσαρµογή της παραγωγής των προϊόντων στις απαιτήσεις της αγοράς·
-η από κοινού διάθεση εµπορευµάτων στην αγορά, συµπεριλαµβανοµένης της προετοιµασίας προς πώληση, της συγκέντρωσης των πωλήσεων και του εφοδιασµού χονδρεµπόρων
-η θέσπιση κοινών κανόνων για πληροφορίες που αφορούν την παραγωγή και ιδιαίτερα σε σχέση µε τη συγκοµιδή και τη διαθεσιµότητα
-η µείωση του κόστους παραγωγής µέσω της από κοινού χρήσης υλικοτεχνικών υποδοµών και
-η διευκόλυνση διαδικασιών καινοτοµίας.
Τα χρηµατικά ποσά ενίσχυσης µπορούν να φθάσουν έως και 500.000 ευρώ ανά οµάδα παραγωγών σε ορίζοντα πενταετίας και αφορούν 100% κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους. Σύµφωνα µε όσα αναφέρει το Μέτρο 9.1, η στήριξη θα καταβάλλεται ως κατ’ αποκοπή ενίσχυση σε ετήσιες δόσεις για πέντε έτη, από την ηµεροµηνία κατά την οποία αναγνωρίσθηκε η οµάδα ή η οργάνωση παραγωγών και µε βάση το επιχειρηµατικό της σχέδιο. Ο υπολογισµός των ετήσιων δόσεων επιχορήγησης θα υπολογίζεται ως ποσοστό της αξίας παραγωγής.
Η στήριξη θα αποτελεί ποσοστό επί της ετήσιας εµπορεύσιµης αξίας των προϊόντων της οµάδας ή της οργάνωσης και βαίνει φθίνουσα, όπως αναφέρεται στον διπλανό πίνακα:
Ο υπολογισµός της αξίας παραγωγής για το πρώτο έτος λειτουργίας της οµάδας ή οργάνωσης παραγωγών στο Μέτρο, θα πραγµατοποιείται βάσει της µέσης αξίας της διατεθείσας στο εµπόριο παραγωγής των µελών κατά τη διάρκεια τριών ετών πριν από τη συµµετοχή τους στην οµάδα ή στην οργάνωση.
Η µέση αξία θα υπολογίζεται είτε µε τη χρήση των δηλώσεων Ενιαίας Ενίσχυσης (ΟΣ∆Ε) των τριών τελευταίων ετών και µε τη χρήση δεικτών, είτε εναλλακτικά µε τα ανάλογα φορολογικά στοιχεία.
Όσον αφορά τις οµάδες και οργανώσεις παραγωγών στον τοµέα της δασοπονίας, η στήριξη θα υπολογίζεται µε βάση τη µέση διατεθείσα στο εµπόριο παραγωγή των µελών της οµάδας ή της οργάνωσης κατά τα τελευταία πέντε έτη πριν από την αναγνώριση, αφού αφαιρεθούν η υψηλότερη και η χαµηλότερη τιµή.
Με 10 μέλη κατ’ ελάχιστο η φυτική παραγωγή και 5 μέλη για τα ζωικά
Οι οµάδες και οργανώσεις παραγωγών πρέπει να είναι ΜΜΕ, σύµφωνα µε τον ορισµό που δίνεται βάσει της σύστασης της Επιτροπής 2003/361/ΕΚ και να αποτελούνται από συγκεκριµένο αριθµό µελών:
-οι οµάδες παραγωγών φυτικής παραγωγής πρέπει να έχουν ελάχιστο αριθµό µελών, τους 10 παραγωγούς,
-οι οµάδες παραγωγών ζωικής παραγωγής πρέπει να έχουν ελάχιστο αριθµό µελών, τους 5 παραγωγούς,
-οι οµάδες / οργανώσεις παραγωγών δασοπονικών προϊόντων πρέπει να έχουν ελάχιστο αριθµό µελών, τους 5 παραγωγούς.
Εξαιρούνται από τις συγκεκριµένες ενισχύσεις του Μέτρου:
Οργανώσεις παραγωγών (οντότητες/φορείς), όπως εταιρείες ή συνεταιρισµοί που έχουν ως στόχο τη διαχείριση µίας ή περισσότερων γεωργικών εκµεταλλεύσεων και είναι στην πραγµατικότητα µεµονωµένοι παραγωγοί. Ο έλεγχος θα πραγµατοποιείται βάσει του καταστατικού της οργάνωσης.
Άλλες γεωργικές ενώσεις που αναλαµβάνουν καθήκοντα, όπως αµοιβαία υποστήριξη και υπηρεσίες αντικατάστασης στο αγρόκτηµα και γεωργικής διαχείρισης στις εκµεταλλεύσεις των µελών, χωρίς να εµπλέκονται στην από κοινού προσαρµογή της προσφοράς στις ανάγκες της αγοράς.
-Οµάδες, οργανώσεις ή ενώσεις παραγωγών, οι στόχοι των οποίων είναι ασυµβίβαστοι µε τα άρθρα 152 και 159 του κανονισµού ΚΟΑ.
-Οµάδες ή οργανώσεις παραγωγών που προκύπτουν από συγχωνεύσεις ήδη υπαρχουσών οµάδων και οργανώσεων παραγωγών.
Η διαδικασία για συµµετοχή στο Μέτρο 9.1 είναι η εξής:
Οι οµάδες και οργανώσεις παραγωγών πρέπει να είναι νέες και επίσηµα αναγνωρισµένες από την αρµόδια εθνική αρχή, σύµφωνα τις αρχές του θεσµικό πλαίσιο που αναµένεται να ανακοινωθεί. Έπειτα η κάθε οµάδα πρέπει να καταρτίσει επιχειρηµατικό σχέδιο, το οποίο θα αποτελεί βασικό στοιχείο της αίτησης ενίσχυσής της.
Στο επιχειρηµατικό σχέδιο πρέπει να τεθούν µετρήσιµοι στόχοι όπως η αύξηση ή µεταβολή του όγκου παραγωγής ή της αξίας αυτού, η εξεύρεση νέων αγορών, η καθετοποίηση / διαφοροποίηση της παραγωγής, η µεταβολή του όγκου της παραγωγής που διατίθεται στο εµπόριο και που πληροί τις απαιτήσεις ενός ειδικού «καθεστώτος ποιότητας» (πχ πιστοποιηµένη βιολογική παραγωγή, προστατευόµενες γεωγραφικές ενδείξεις και προστατευόµενες ονοµασίες προέλευσης, πιστοποιηµένη ολοκληρωµένη παραγωγή), συλλογικές ενέργειες προβολής και προώθησης, αντικατάσταση εξοπλισµού ή απόκτηση νέου µε σκοπό την επίτευξη επιδόσεων (πχ την αύξηση της αποδοτικότητας ή την µείωση των εισροών) κ.α.
Μίσθωση εγκαταστάσεων και διοικητικά έξοδα στις επιλέξιµες δαπάνες
Οι επιλέξιµες δαπάνες των νέων οµάδων/οργανώσεων παραγωγών µέσω του Μέτρου 9.1 θα αφορούν κυρίως:
-Μίσθωση κατάλληλων εγκαταστάσεων απαραίτητων για τη λειτουργία της οµάδας/οργάνωσης, καθώς και προµήθεια εξοπλισµού γραφείου συµπεριλαµβανοµένου του υλικού και λογισµικού ηλεκτρονικών υπολογιστών.
-∆απάνες για το διοικητικό προσωπικό, γενικές δαπάνες καθώς επίσης και νοµικές και διοικητικές αµοιβές.
Οι Οµάδες Παραγωγών εκτός από τη συγκεκριµένη ενίσχυση για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους, θα µπορούν να χρησιµοποιήσουν τα χρηµατοδοτικά εργαλεία του ΠΑΑ 2014-2020, ώστε να ενώσουν κι άλλους παραγωγούς και να µπουν πιο δυναµικά στην αγορά, ενισχύοντας τη διαπραγµατευτική τους δύναµη αλλά και διασφαλίζοντας ανταγωνιστικότερες τιµές και καλύτερη διάθεση των προϊόντων τους.
*Προέδρου και ∆ιευθύνουσας Συμβούλου της LOTUS BUSINESS CONSULTING
