Σπουδή στο σώμα ή σωστότερα στην οντότητα «άνθρωπος» Μια ενδιαφέρουσα Έκθεση ζωγραφικής στο Πολύγυρο, " ΔΕΣμΩτΕΣ" του Θανάση Μπιτσιού (φωτο)

Γιάννης Αικατερινάρης 

Σπουδή στο σώμα ή σωστότερα στην οντότητα «άνθρωπος»  Μια ενδιαφέρουσα Έκθεση ζωγραφικής στο Πολύγυρο ( από 9 έως 14 Οκτωβρίου 2017. Ωρες λειτουργίας 6-9μμ.)

Οι «δεσμώτες» του Θανάση Μπιτσιού (athanasiosbitsios.gr) ενός νέου στην ηλικία ζωγράφου, ήταν για μένα μια εξαιρετικά ευχάριστη έκπληξη, όταν επισκέφτηκα χθες -ημέρα των εγκαινίων- την έκθεσή του, στην αίθουσα του «Συλλόγου Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Χαλκιδικής» (ΣΚΕΤΧ). 

φωτο athanasiosbitsios.gr

Το ανθρώπινο σώμα, ιδιαίτερα το γυμνό, αποτελούσε πάντα αντικείμενο μελέτης από σπουδαίους εικαστικούς καλλιτέχνες, των οποίων έργα αποτέλεσαν βασικούς πυλώνες της πολιτισμικής κληρονομιάς μας. Δεν ήταν ασφαλώς τυχαίο ότι αυτή η θεματολογία ενδιέφερε διαχρονικά άξιους δημιουργούς, από τους χρόνους της Αρχαιότητας, με τα σπάνιας αισθητικής αγάλματα, μέχρι τις πιο πρόσφατες και συχνά συντηρητικές περιόδους των Τεχνών. 

Κανένας ασφαλώς ειλικρινής άνθρωπος -και η ειλικρίνεια είναι έννοια συνυφασμένη με την ηθική-δεν μπορεί να αμφισβητήσει την πολιτισμική αξία έργων που απεικονίζουν γυμνά, όπως ο «θνήσκων πολεμιστής της Αφαίας» (480-470 π.Χ.) ή η μετώπη του Παρθενώνα (447-438 π. Χ.), με τον πολεμιστή και τον Κένταυρο ή πολύ περισσότερο το άγαλμα του Δία ή κατ’ άλλους του Ποσειδώνα (470 π. Χ) στο Αρχαιολογικό μουσείο της Αθήνας. Κι αυτά ως αναφορά στην καθ’ ημάς Ανατολή.
Ο αόριστος ωστόσο ισχυρισμός κάποιων με το στερεότυπο «άλλες εποχές, άλλα ήθη», πολύ λίγους πλέον πείθει. 

Αλλά σπουδαίοι δημιουργοί υπήρξαν και σε πρόσφατες εποχές. Θα αναφερθώ, ως παραδείγματα, σε δυο καταξιωμένους ζωγράφους των νεότερων -και δύσκολων για ένα τέτοιο εγχείρημα- χρόνων, στον Γιάννη Μόραλη και στον Γιάννη Τσαρούχη. Άφησαν λαμπρά έργα, όταν η σπουδή πάνω στο γυμνό ανθρώπινο σώμα αποτελούσε ταμπού, καθώς η ακατανόητη σεμνοτυφία πολλών ακουμπούσε στα όρια της υποκρισίας… Αλλά αυτοί, ανάμεσα σε πολλούς άλλους, θα «δοξάζουν» στους αιώνες την ελληνική ζωγραφική.

Από τη σύντομη αυτή αναφορά στην Τέχνη του γυμνού είναι προφανές το συμπέρασμα που βγαίνει. Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει την κοινά αποδεκτή αλήθεια, ότι οι Τέχνες και ο Πολιτισμός για να αναπτυχτούν και να αποδώσουν καρπούς, έχουν ανάγκη από τα ελεύθερα πνεύματα των δημιουργών τους. Σκλάβοι και «κολλημένοι» σε ιδεοληψίες ποτέ δεν μπόρεσαν να κάνουν Τέχνη. 

Αλλά καιρός είναι να επιστρέψω στα καθ’ ημάς και στην αναφορά στα έργα του Θανάση Μπιτσιού, τον οποίο μόλις πριν δυο εβδομάδες γνώρισα, κατά την προετοιμασία στο ΣΚΕΤΧ της εκδήλωσης «Μνήμη Τάκη Πετρίδη» (σημ. Θα πραγματοποιηθεί από 20 έως 22/10/2017). 

Ο Θανάσης Μπιτσιός δεν σταματάει μόνο στην κινησιολογία, στην απεικόνιση ή αν θέλετε στο «ανάγλυφό» του σώματος, με φωτοσκιάσεις, χρώματα και σχήματα. Πέρα από αυτά, που τα δίνει έτσι κι αλλιώς με πειστικό τρόπο, προχωράει ακόμη παραπέρα με ένα δικό του λεξιλόγιο στη ζωγραφική Τέχνη. Αναφέρεται σημειολογικά και στο περιβάλλον του ανθρώπου. Χρησιμοποιεί συμβολισμούς, που έρχονται ως εικαστικά στοιχεία από διαφορετικές εποχές, όπως τα δελφίνια σε δεύτερο επίπεδο - υπόβαθρο ή τα σύρματα των δεμένων χεριών ή ακόμα τα σχήματα - «γράμματα», που «μοιάζουν» σαν αιωρούμενες σκέψεις πάνω από τα κεφάλια. 

Τα έργα της έκθεσης του Θανάση Μπιτσιού, πέρα από την αισθητική ικανοποίηση, δίνουν νύξεις για προβληματισμούς και αναγωγές σε εμπειρίες ζωής, στον κάθε ευαισθητοποιημένο επισκέπτη της. Πιστεύω, έχοντας ως αφορμή την τόσο ενδιαφέρουσα δουλειά του, ότι σίγουρα θα συνεχίσει τη μεγάλη παράδοση καταξιωμένων ζωγράφων, που "έλκουν" την καταγωγή τους από τον Πολύγυρο και έργα τους κοσμούν σήμερα σημαντικές Πινακοθήκες της χώρας και του εξωτερικού.

Αναρωτιέμαι ωστόσο συχνά τι κάνει αυτή η πνευματική ηγεσία του τόπου, που προβάλει και περιχαρακώνει την παραγωγή των έργων Πολιτισμού μόνο στα ασφυκτικά στενά όρια του λεκανοπεδίου ή έστω και ελάχιστων άλλων αστικών κέντρων;

Η έκθεση στην αίθουσα του ΣΚΕΤΧ, με τίτλο "ΔΕΣμΩτΕΣ", θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Οκτωβρίου 2017 και θα είναι ανοιχτή 6-9 μ. μ.

φωτο athanasiosbitsios.gr



Πολύγυρος 10 Οκτωβρίου 2017 

Γιάννης Κύρκου Αικατερινάρης