H δική μου Χαλκιδική

 Γιώργος Τούλας
Είναι από τα πιο παρεξηγημένα μέρη στην Ελλάδα. Και από τα ομορφότερα. Η εικόνα ενός τόπου που αγαπάμε να μισούμε υπερτερεί συνήθως ενός άλλου τόπου που ακόμα, δεκαετίες μετά κρύβει μυστικά. Την τελευταία εικοσαετία η τεράστια τουριστική ανάπτυξη του μοναδικού κοντινού στην Θεσσαλονίκη παραδείσου, άλλαξε άρδην την εικόνα του νομού. Η οικιστική επέκταση, τα τεράστια άχαρα συγκροτήματα, η απογοητευτική κατάσταση
ολόκληρων περιοχών μέχρι τα Μουδανιά,  η ασφυκτική ανοικοδόμηση του πρώτου ποδιού,  η φωτιά που το κατέστρεψε, η εμπορευματοποίηση του τουρισμού, η ελλιπής υποδομή, οι αρπαχτές των ντόπιων, (?) ο απαράδεκτος δρόμος που δε λέει να τελειώσει, τα μποτιλιαρίσματα που προκαλούν εκνευρισμό στον πηγαιμό και την επιστροφή, τα ληστρικά μπιτσόμπαρα, τα μπουζουκομάγαζα, το κιτς, είναι οι βασικές αιτίες ενός μειδιάματος κάθε φορά που η παρέα ξεκινάει για κει.

Η Χαλκιδική όμως δεν είναι μόνο αυτά. Η πρώτη μου ανάμνηση από τη Χαλκιδική είναι γύρω στα τέσσερα σε ένα ταξίδι για τα νέα Ρόδα που κράτησε κοντά πέντε ώρες. Ένας τόπος που έμοιαζε παράδεισος χωρίς ηλεκτρικό και με τη θάλασσα να σκάει πλάι σε μια συκιά και αστέρια. Και η μάνα μου να μου λέει ένα παραμύθι. Έκτοτε πέρασα το πιο μεγάλο μέρος των καλοκαιριών μου εντός της.

 Η Χαλκιδική για τους Θεσσαλονικείς είναι το δεύτερο σπίτι τους. Αν αποφασίσεις ακόμα και τώρα πως η Χαλκιδική των μαζικών προορισμών δεν σε αφορά και κυρίως αφεθείς στις εκπλήξεις που συνεχίζει να κρύβει τότε η αποζημίωση ενός τόπου που παρά την κακοποίηση του συνεχίζει να αντιστέκεται θα είναι μεγάλη. Προχτές τη νύχτα διέσχισα τον εσωτερικό δρόμο από την Ιερισσό στα Πυργαδίκια. Αργά. Αυτοκίνητα μηδέν. Ξαστεριά μοναδική. Πλατάνια και πεύκα να ορίζουν τη δροσιά. Και ένα ζωικό βασίλειο σε νυχτερινό πάρτι. Κουνάβια, σκατζόχοιροι, αλεπούδες, πυγολαμπίδες στους αγρούς. Τόπια βγαλμένο από παραμύθι. Και η μεγάλη πράσινη, η ωραιότερη θάλασσα του κόσμου έλαμπε. Πέρσι μια οικογένεια αλεπούδων είχε σταματήσει για ώρα και μας κοίταζε στις ανηφοριές μετά τον Αρμενιστή και πριν τη Βουρβουρού. 

Και ένα καλοκαίρι που ο καύσωνας θέριζε τις πόλεις και τις ακτές, στην Αρναία σκεπαζόμασταν με πάπλωμα. Στο μέρος που παραθερίζω τα τελευταία δεκαοκτώ καλοκαίρια και λατρεύω συνήθως δεν μετακινούμαι ούτε τριακόσια μέτρα στην παραλία. Πέρσι ξεμάκρυνα δυο χιλιόμετρα πιο κάτω και ανακάλυψα ένα κρυμμένο από θεούς και ανθρώπους παράδεισο. Και όταν θέλω να απομονωθώ ξεμακραίνω κολυμπώντας από το Καραγάτσι απέναντι στα νησιά, γυρνώντας με τις τσέπες γεμάτες κρίταμα από τα βράχια. 
Η Χαλκιδική που αγαπάω είναι μια πινελιά μεγαλείου της φύσης, ένα δώρο στους ανθρώπους που αν το αγαπήσεις δεν το ξεπερνάς ποτέ. Εδώ μάθαμε κολύμπι, πατήσαμε τον πρώτο μας αχινό, βγήκαμε μια νύχτα πυροφάνι, δώσαμε τα πρώτα αλμυρά φιλιά.

Ένας μικρός οδηγός ανακάλυψης:

ΠΑΡΘΕΝΩΝΑΣ: Σχετικά άγνωστο χωριό, δέκα χιλιόμετρα πάνω από το Μαρμαρά. Διατηρητέο, με σπάνια αρχιτεκτονική, πλακόστρωτους δρόμους, θέα το Αιγαίο που απλώνεται μπροστά, θυμίζει Πήλιο, Ζαγοροχώρια και απέχει μονάχα δέκα λεπτά από τη θάλασσα. Ιδανικός τόπος παραθερισμού τα δωμάτια της κυρίας Βαγγελιώς.

ΝΙΚΙΤΗ: Από τα ωραιότερα χωριά της Ελλάδας με υπέροχα σοκάκια του άνω χωριού ασύλληπτα πέτρινα σπίτια τον Άγιο Νικήτα να δεσπόζει στην κορυφή.

ΠΟΤΙΔΑΙΑ: Η θέα πάνω από τη γέφυρα είναι πάντα μια ευκαιρία να ονειρευτείς ταξίδια, τον Παναμά ή το Σουέζ, όταν βρίσκεσαι μποτιλιαρισμένος για ώρες.

ΔΙΑΔΡΟΜΗ: Αν αποφασίσεις να διαλέξεις μια πορεία εναλλακτική, ο παλιός δρόμος από τη Σουρωτή σε αποζημιώνει. Ξεδιψάτε με το ομώνυμο νερό, που είναι τιμή και καμάρι του χωριού και εθνική πατέντα. Συνεχίστε το δρόμο, που είναι έρημος και έχει θέα στην πλαγιά του Χορτιάτη. Στα χωριά που ακολουθούν, τον Άγιο Αντώνιο, την Κρήνη και τα Πετράλωνα, τα απογεύματα του Σαββατοκύριακου, τα κορίτσια κάνουν τη βόλτα τους, ακριβώς όπως τον καλό καιρό. Περνάς το σπήλαιο των Πετραλώνων, που εκτός του σπάνιου αρχαιολογικού, ενδιαφέροντος, έχει και τρομερή δροσιά για τις πολύ καυτές μέρες.

ΨΑΡΙ: Ταξίδι μέχρι την Αγία Παρασκευή στο τέλος του πρώτου ποδιού. Αν σταματήσετε στα λουτρά της για διανυκτέρευση, θα νιώσετε τη μυρωδιά από το θειάφι. Εδώ είναι ο παράδεισος του ψαρά. Ταβέρνα Αιγαίον, στην παραλία, πνιγμένη στις μπουκαμπίλιες και τα γιασεμιά. Καραβίδες, ξιφίας, γοφάρια και μελανούρια, εκπληκτικά ψημένα και σωστά σερβιρισμένα. Άλλοι κάνουν και διακόσια χιλιόμετρα για να φτάσουν εδώ για ψάρι.

ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ: Το διαμάντι του νομού. Άβατον για τον μισό και πλέον πληθυσμό, μια σπάνια εμπειρία για τους υπόλοιπους αφού εκτός από θρησκευτική κατάνυξη προσφέρει μοναδική ομορφιά. Εναλλακτική λύση αντί για επίσκεψη η κρουαζιέρες που ξεκινούν από τον Όρμο της Παναγιάς.

ΠΡΑΣΙΝΟ: Ακόμα και με τις κατά καιρούς καταστροφικές πυρκαγιές υπάρχουν σημεία της Χαλκιδικής που οι διαδρομές σ΄ αφήνουν άφωνο. Η διαδρομή από τη Βουρβουρού μέχρι τη Συκιά, είναι ένα ταξίδι στον παράδεισο. Η τεράστια αυτή αμφισβητούμενη περιοχή, που διεκδικείται από διάφορους, αποτελεί τοπίο ιδανικό για περιπλάνηση. Με υπέροχες πράσινες εκτάσεις και θέα που κόβει την ανάσα. Το ανοικτό πέλαγο σε αποζημιώνει για το ταξίδι.

ΑΝΑΤΟΛΗ: Στη μύτη του δεύτερου ποδιού με θέα τον Άθω. Τις μέρες που ο ορίζοντας είναι καθαρός η ώρα που χαράζει η μέρα είναι ονειρική. Στο βάθος το μάτι πιάνει μέχρι Σποράδες, η αύρα του πρωινού είναι θεϊκή και τα καίκια που γυρίζουν με τα πυροφάνια δημιουργούν μια αξέχαστη σύνθεση.

ΦΕΣΤΙΒΑΛ: Η πιο παρεξηγημένη λέξη του καλοκαιριού είναι το Φεστιβάλ. Ένα μπούγιο περιφερόμενων αρπαχτών ανά την Ελλάδα αυτοαποκαλούνται φεστιβαλικά ονόματα. Η Σάνη  εδώ και δυο δεκαετίες έχει δημιουργήσει το μοναδικό αυθεντικό οργανωμένο φεστιβάλ στη βόρεια Ελλάδα με σπάνιες μετακλήσεις και χαρακτήρα.

ΒΟΥΝΟ: Οι φθινοπωρινές βόλτες στο Χολομώντα είναι πάντα μια συγκλονιστική εμπειρία. Μοναδικά δάση σε απόσταση αναπνοής από τον Πολύγυρο, εξαιρετικές διαδρομές προς την πλευρά του Στρυμωνικού, παρατήρηση πουλιών και εντόμων, χρώματα σπάνια συνιστούν τη γνωριμία με την άγνωστη Χαλκιδική.

ΠΑΝΗΓΥΡΙΑ: Τα καρναβάλια στον Πολύγυρο, η μυθική ζωοπανήγυρης του Αγίου Μάμα το Σεπτέμβριο, η γιορτή της σαρδέλας στα Μουδανιά κρατούν κάτι από το παλιό κλίμα της Χαλκιδικής στην προ-τουριστική της φάση.

ΕΞΟΧΙΚΑ: Από τα αυθαίρετα στη Σωζόπολη μέχρι τις βίλες της Ελάνης, τα στρωμένα τραπέζια, τα τραγούδια στα ραδιόφωνα, τα γέλια τις νύχτες, ο ήχος από τα πούλια στο τάβλι, οι μπιρίμπες και η παντομίμα. Το καλοκαιρινό σπίτι της πόλης είναι εδώ.  Ηλικιωμένοι που κατεβαίνουν φορώντας λευκά ρούχα στα συγκροτήματα της Γερακινής, κρατώντας Κάτι από τη μαγεία μιας άλλης εποχής στις φερ φορζέ στα χορτάρια. Σε συγκροτήματα με μυθικά ονόματα όπως Αμφιτρίτη.

ΨΑΡΕΜΑ: Στο Πόρτο Κουφό μέχρι το νησάκι του Μαρμαρά. Η χαρά του ψαρά. Παρέες ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη για Σαββατιάτικες νύχτες στο πέλαγο. Όλο το χρόνο με καλή ψαριά πάντα.

ΟΙ ΑΕΤΟΙ: Η πιο παλιά λάμψη στο τρίτο πόδι εξακολουθεί να κρατά τη μαγεία μιας άλλης εποχής, τότε που εδώ κρυβόταν η Μαρία Κάλας στο τελευταίο καλοκαίρι της ζωής της. Το Eagles Palace και η μυθική του βεράντα είναι ο τόπος που οι μύθοι επέλεγαν να γαληνέψουν.

Από Γιώργος Τούλας - August 7, 2013
 στο parallaximag.gr