Ο δρόμος του ελαιολάδου περνάει από τη Μεσόγειο
Αυξημένη αναμένεται η παραγωγή ελαιολάδου στις περισσότερες χώρες στη
λεκάνη της Μεσογείου, παρά τα κατά τόπους προβλήματα από την ξηρασία
και τον καύσωνα. Στον δρόμο της ανάκαμψης και η Ελλάδα, όπου η αύξηση
της παραγωγής εκτιμάται να αγγίξει φέτος ακόμη και το 50% σε σύγκριση με
πέρσι. Με πιο συγκρατημένες πάντως προβλέψεις, η αύξηση αναμένεται στο
46%, με την ελληνική παραγωγή να «πιάνει» τους 285.000 τόνους.
Μάλιστα, αν επιβεβαιωθούν τελικά και οι εκτιμήσεις των διεθνών
αναλυτών, η Πορτογαλία και η Τυνησία με 115.000 και 290.000 τόνους
αντίστοιχα θα ανεβάσουν συνολικά τον πήχη της παραγωγής για την Ευρώπη.
Ωστόσο, μέρος αυτής της αύξησης θα αντισταθμιστεί από τη μείωση της
ισπανικής παραγωγής, που υπολογίζεται περίπου στους 85.000 τόνους.
Χάρη στην πρόβλεψη από το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOC) για αυξημένη διεθνή κατανάλωση κατά 5%, στους 2.889.000 τόνους, οι τιμές παραγωγού για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο θα διατηρήσουν ένα ανοδικό τέμπο.
Παράλληλα, όμως, αλλάζει και ο παγκόσμιος χάρτης του ελαιολάδου, καθώς
νέες χώρες έρχονται πιο δυναμικά στο προσκήνιο με αυξημένες νέες
φυτεύσεις.
Ως εκ τούτου, έντονη κινητικότητα παρατηρείται και σε επιχειρηματικό
επίπεδο, με κορυφαία την πρόσφατη απόφαση της Eλαΐς – Unilever να
αποχωρήσει από το ελαιόλαδο, την ώρα που οι Ισπανοί της DCoop, οι
Αμερικανοί της California Olive Ranch και το λονδρέζικο fund Cibus
επενδύουν πιο στοχευμένα στον κλάδο.
Δύο μήνες μετά το πρώτο οδοιπορικό στις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας,
όπου τα πρώτα μηνύματα ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξα, η «ΥΧ» συνεχίζει το
ρεπορτάζ της στις ελληνικές περιφέρειες, καταγράφοντας την πορεία της
καλλιέργειας.
Με τη συγκομιδή να έχει αρχίσει και να κορυφώνεται τις ερχόμενες
εβδομάδες, οι εκτιμήσεις για την παραγωγή παραμένουν ενθαρρυντικές, παρά
το γεγονός ότι σε ορισμένους νομούς οι καιρικές συνθήκες ανέτρεψαν τις
αρχικές υπεραισιόδοξες προβλέψεις. Παράλληλα, σε περιοχές όπως η
Χαλκιδική, η Άρτα και η Φθιώτιδα, όπου «κυριαρχεί» η επιτραπέζια ελιά,
πολλοί παραγωγοί στρέφονται στην ελαιοποίηση του καρπού, ενώ αρνητικό
πρόσημο καταγράφεται στην Ήπειρο και στον Έβρο.
Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι η φετινή ελαιοπαραγωγή εκτιμάται ότι θα
είναι αυξημένη κατά 46%-50% σε σχέση με πέρσι. Το επιπλέον, δε, θετικό
στοιχείο, που έρχεται να συμπληρώσει την ανοδική πορεία του ελαιολάδου,
αφορά τις τιμές με τις οποίες έχει ανοίξει η σεζόν, που σύμφωνα με το
ρεπορτάζ, ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις και τα 4 ευρώ/κιλό.
Χαλκιδική
Μεγαλύτερη
είναι η φετινή παραγωγή ελαιόλαδου στη Χαλκιδική, καθώς τόσο οι
ποτιστικές (οι βρώσιμες ελιές) όσο και οι ξερικές καλλιέργειες, που
προορίζονται για ελαιόλαδο, είχαν περισσότερο καρπό συγκριτικά με πέρσι.
Αν και στη Χαλκιδική το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής αφορά την
επιτραπέζια ελιά, φέτος οι καιρικές συνθήκες και η παρατεταμένη ανομβρία
προκάλεσαν προβλήματα στο μέγεθος του καρπού και επηρέασαν σε μεγάλο
βαθμό τη συγκομιδή. Έτσι, πολλοί καλλιεργητές βρώσιμης ελιάς προτίμησαν
να οδηγήσουν την παραγωγή τους στα ελαιοτριβεία.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Σημάντρων, Βαγγέλης Μισαηλίδης, σε πολλά κτήματα δεν συγκόμισαν τη βρώσιμη ελιά,
και λόγω χαμηλών τιμών για τις ψιλές ελιές από τους εμπόρους, αλλά
προτίμησαν να οδηγήσουν την παραγωγή τους για ελαιόλαδο. «Υπολογίζουμε
ότι από τους 110.000 τόνους που είναι η φετινή εκτίμηση για τη συνολική
παραγωγή της βρώσιμης ελιάς στη Χαλκιδική, πρέπει να συγκεντρώθηκαν
σχεδόν 80.000 τόνοι. Οι υπόλοιποι κατέληξαν στα ελαιοτριβεία»,
σημειώνει.
Αντίστοιχα, ο υπεύθυνος του Αγροτικού Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Πολυγύρου, Ιωάννης Κελιαφάνος, αναφέρει ότι «η φετινή παραγωγή ελαιόλαδου θα είναι αυξημένη σε σχέση με πέρσι
και σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει έως και το 30%». Όπως σημειώνει, η
ανομβρία του τελευταίου διμήνου επηρέασε αρνητικά το μέγεθος του καρπού,
ενώ η συλλογή γίνεται δύσκολα, αφού η ελιά είναι ακόμη άγουρη.
Σχετικά με την περιεκτικότητα ελαιόλαδου στις ελιές, ο κ. Καλιεφάνος τονίζει πως αυτήν τη στιγμή, και με τα σημερινά δεδομένα, η περιεκτικότητα είναι από 5 έως 7,5 κιλά ελιές για ένα κιλό λάδι. «Σε σχέση με πέρσι, και τη δεδομένη στιγμή, τα ποσοστά είναι καλύτερα στην παραγωγή ελαιόλαδου», υπογραμμίζει.
Για τις τιμές, τέλος, σημείωσε πως είναι αυξημένες συγκριτικά με πέρσι. Έτσι, στην πρώτη ποιότητα (ελαιόλαδο με οξύτητα 0,3), η τιμή διαμορφώνεται στα 3,80 ευρώ, ενώ υπάρχει αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον.
Πελοπόννησος
Αυξημένη
σε σύγκριση με πέρσι αναμένεται η συνολική παραγωγή ελαιόλαδου στην
Περιφέρεια Πελοποννήσου. Σύμφωνα με τον προϊστάμενο της ΔΑΟΚ Τριφυλίας,
Αντώνη Παρασκευόπουλο, «η εκτίμηση που κάνουμε για την περιοχή είναι
περίπου 28.000 τόνοι λάδι έναντι 17.000 που είχε την περασμένη χρονιά,
και 31.000 τόνων το 2015». Η τιμή εκκίνησης για το λάδι διαμορφώνεται
στα 4 ευρώ και για την ελιά στο 1,50 ευρώ, τιμή που ανεβαίνει αναλόγως
της ποιότητας.
Από την Κορινθία, ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ, Γιώργος
Φλώρος, εξηγεί ότι «όλος ο νομός έχει πρόβλημα αυτήν τη στιγμή, με
εξαίρεση τη Δυτική Κορινθία (Ξυλόκαστρο και Δερβένι). Ζημιά έχει υποστεί
κυρίως η Κορωνέικη, ενώ το Μανάκι ελάχιστη». Μια καλή
χρονιά στην Κορινθία καταγράφει παραγωγή ύψους 12.000-13.000 τόνων.
Φέτος, εκτιμάται στους 7.500-8.000 τόνους. Το ενδιαφέρον όλων πλέον
στρέφεται στην ποιότητα, αφού κάποια δείγματα άφησαν… πικρή γεύση.
Στη Λακωνία, ο προϊστάμενος του τμήματος Φυτικής και
Ζωικής Παραγωγής, Κωνσταντίνος Βουνάσης, τονίζει ότι «η αναμενόμενη
παραγωγή είναι περίπου 18.000 τόνοι. Η ανομβρία θα επηρεάσει το μέγεθος της ελιάς Καλαμών, ενώ η ποιότητα θα διατηρηθεί στα ίδια υψηλά επίπεδα».
Πάνω από 4 ευρώ/κιλό
Σύμφωνα με τον Γιάννη Λυριωτάκη, πρόεδρο του ΑΣ Ασωπού στους Μολάους
Λακωνίας και μέλος της ΚΑΣΕΛΛ ΑΕ, «σε 10-15 μέρες θα ξεκινήσει η
συγκομιδή ελαιόλαδου στην περιοχή και θα έχουμε εικόνα για τις φετινές
αποδόσεις. Σίγουρα οι τιμές θα είναι πάνω από 4 ευρώ το κιλό.
Θα υπάρχουν διακυμάνσεις των τιμών και πολλά θα εξαρτηθούν από τις
αντοχές που θα επιδείξουν οι παραγωγοί, καθώς αρκετοί αντιμετωπίζουν
έλλειψη ρευστότητας. Όσον αφορά το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης,
φαίνεται ότι φέτος θα υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση από προσφορά. Όμως, το
εμπόριο βρίσκεται σε 4-5 χέρια μεγάλων διακινητών, οι οποίοι εύκολα
βάζουν τους δικούς όρους τους στην αγορά».
Από την πλευρά του, ο Σωτήρης Μπατζάκης, διαχειριστής στον
Συνεταιρισμό Συκέας Λακωνίας, σημειώνει ότι «λόγω του μεγάλου καύσωνα
Αύγουστο και Σεπτέμβριο, οι συντελεστές καρπού-ελαιόλαδου είναι πιο
υψηλοί. Αφενός είναι νωρίς ακόμη, αφετέρου επηρεάστηκαν πολύ από τον
καύσωνα, οπότε η ελαιοπεριεκτικότητα των καρπών είναι μειωμένη».
Για καλή παραγωγή, παρά τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, μιλάει ο
Παναγιώτης Μπατσάκης, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Αγίων Αποστόλων Βοιών
στη Σπάρτη. «Θα έχουμε μείωση απόδοσης κυρίως στα
ξηρικά χωράφια και πιθανολογώ ότι δεν θα έχουν και καλή ποιότητα, γιατί η
ανομβρία φέτος ήταν μεγάλη. Σχετικά με τις τιμές, από τα 4,60 ευρώ το
κιλό που πουλήθηκαν 270 τόνοι αγουρέλαιο, πρόσφατα έγινε μια πράξη για
280 τόνους με 4,20 ευρώ το κιλό. Πέραν αυτών, οι τιμές που ακούγονται
στην περιοχή κυμαίνονται από 4,30-4,40 ευρώ το κιλό. Ήταν λογικό σε
σχέση με την αρχή να υποχωρήσουν λίγο οι τιμές, όταν δίνεται μαζικά
ποσότητα. Πιστεύω ότι στην περιοχή μας οι τιμές δεν θα πέσουν κάτω από
τα 4 ευρώ γιατί συνολικά στη χώρα δεν θα βγουν οι ποσότητες που
περιμέναμε και το καλό ποιοτικό ελαιόλαδο θα είναι λίγο».
Στην Αργολίδα, ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ, Δημήτρης
Δήμου, σημειώνει ότι η ανομβρία θα επηρεάσει την παραγωγή αλλά όχι σε
μεγάλο βαθμό, και εκτιμά ότι αυτή θα ανέλθει στους 6.000 τόνους. Από την
πλευρά του, ο πρόεδρος των γεωπόνων, Γιώργος Μπινιάρης, επισημαίνει ότι
οι πρώτες μετρήσεις στα ελαιόλαδα Επιδαύρου-Λυγουριού αναδεικνύουν
άριστη ποιότητα.
Τέλος, από την ΔΑΟΚ Αρκαδίας, ο Απόστολος Γιαννόπουλος υπογραμμίζει ότι η παραγωγή θα ανέλθει –με κάθε επιφύλαξη– στους 3.500 τόνους.
2. Αττική
Με τη συγκομιδή να έχει ξεκινήσει από τις 30 Οκτωβρίου, η φετινή παραγωγή στη Δυτική Αττική χαρακτηρίζεται καλή, καθώς δεν επηρεάστηκε από δακοπληθυσμούς και εκτιμάται να ανέλθει στους 500 τόνους.
Δυτική Ελλάδα
Τα πάνω-κάτω στη φετινή παραγωγή ελαιολάδου στη Δυτική Ελλάδα έφερε η παρατεταμένη ξηρασία των τελευταίων μηνών και οι πρόσφατες βροχοπτώσεις
δεν φαίνεται να λύνουν το μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στον
ελαιόκαρπο. Το βέβαιο είναι ότι καταγράφεται σημαντική αύξηση στην
παραγωγή σε σχέση με την περσινή καταστροφική χρονιά, αλλά ανατρέπονται
τα πολύ πιο αισιόδοξα μηνύματα του καλοκαιριού.
Σύμφωνα με τον προϊστάμενο του τμήματος Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ της ΠΕ Ηλείας, Γιώργο Μικέογλου, ο καρπός δεν έχει την ίδια ανάπτυξη όπως θα ήταν σε φυσιολογικές συνθήκες αυτή την εποχή. Το πρόβλημα παρουσιάζεται σε όλον τον νομό,
αλλά είναι πιο έντονο στα νότια, καθώς εκεί επικρατούν πιο ξηροθερμικές
συνθήκες. Αρχικά αναμενόταν ακόμη καλύτερη παραγωγή, καθώς υπήρχε
πλήρης καρποφορία, η οποία έφτανε το 80%. Ωστόσο, με τα νέα δεδομένα,
φαίνεται πως δεν θα ξεπεράσει τους 25.000 τόνους. Σύμφωνα με τον κ.
Μικέογλου, μια πρώτη εικόνα θα έχουμε όταν ξεκινήσουν τα ελαιοτριβεία το
πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου και βγουν οι πρώτες αποδόσεις.
Η ίδια κατάσταση παρατηρείται και στον Νομό Αχαΐας. Η εκτιμώμενη παραγωγή για την περίοδο 2017-2018 είναι πλέον στους 6.000 τόνους ελαιόλαδο και 150 τόνους επιτραπέζιας ελιάς.
Μεγάλο πρόβλημα με την ξηρασία αντιμετωπίζουν και οι παραγωγοί στην Αιτωλοακαρνανία. Όπως προκύπτει από την τοπική ΔΑΟΚ, η πρόβλεψη για το 2017 είναι 9.000 τόνοι επιτραπέζιας ελιάς και 7.000 τόνοι ελαιόλαδο.
Ήπειρος
Μεγάλες απώλειες στην ελαιοπαραγωγή έχει προκαλέσει η πρωτοφανής παρατεταμένη ανομβρία που έχει πλήξει την Ήπειρο. Στην ΠΕ Πρεβέζης,
η βροχή έκανε την εμφάνισή της μετά από 4 μήνες, με αποτέλεσμα οι
αισιόδοξες εκτιμήσεις του καλοκαιριού να έχουν πλέον ανατραπεί. Σύμφωνα
με τη ΔΑΟΚ, εκτιμάται ότι φέτος η παραγωγή θα ανέλθει στους 2.000
τόνους, όταν πριν από τρεις μήνες οι προβλέψεις έκαναν λόγο για 3.200
τόνους λάδι.
Δύσκολη η κατάσταση και στην Άρτα, όπου
καταγράφονται επίσης σημαντικές απώλειες στην παραγωγή, ενώ ιδιαίτερα
έντονη είναι η μικροκαρπία, γεγονός που οδηγεί τους παραγωγούς της
περιοχής στην ελαιοποίηση των βρώσιμων ελιών. Μάλιστα όπως εξηγεί στην
«ΥΧ» ο Γρηγόρης Οικονόμου από την ΔΑΟΚ της ΠΕ Άρτας, δεν αποκλείεται να
υπάρξει πρόβλημα και την επόμενη βλαστική περίοδο. Με βάση τις
εκτιμήσεις της Διεύθυνσης, η συνολική παραγωγή αναμένεται –με κάθε
επιφύλαξη– να ανέλθει στους 8.200 τόνους, εκ των οποίων το 67% οδηγείται
προς ελαιοποίηση (περίπου 5.500 τόνοι και δη 660 τόνοι λάδι), και μόλις
το 33% για βρώσιμη ελιά, σε μια περιοχή της χώρας όπου το 98% της
παραγωγής αφορά παραδοσιακά τις επιτραπέζιες.
Αποκαρδιωτική η εικόνα και στην ΠΕ Θεσπρωτίας, όπου,
σύμφωνα με τον υπεύθυνο δακοκτονίας της ΔΑΟΚ, Θεοχάρη Μητσάκη, οι
βρώσιμες και οι ελαιοποιήσιμες ελιές εκτιμάται ότι θα αποδώσουν μόλις το
20% της προσδοκώμενης παραγωγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ πέρσι ο
νομός έκλεισε στα 400.000 κιλά λάδι, με τις σημερινές εκτιμήσεις
αναμένεται να διαμορφωθεί στα 250.000 με 270.000 κιλά.
Ιόνια νησιά
Η συγκομιδή έχει ξεκινήσει και στα νησιά του Ιονίου. Στην Κέρκυρα,
όπου δεν υπάρχουν αρδευόμενες εκτάσεις, η ανομβρία επηρέασε την
καλλιέργεια, κυρίως όμως στη νότια πλευρά της, όπου, λόγω και της
μορφολογίας του εδάφους, τα δέντρα επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό. Αν και
είναι βέβαιο ότι η φετινή παραγωγή θα είναι μεγαλύτερη σε σχέση με
πέρσι, εντούτοις παρουσιάζει μία πτώση της τάξεως του 20% από τις
αρχικές εκτιμήσεις. Ως προς την τιμή, αυτήν τη στιγμή διαμορφώνεται στα 3
ευρώ/κιλό, με τάση αύξησης (λαμπάντε, 5 βαθμών).
Την ίδια ώρα, στη Ζάκυνθο, τα προβλήματα που
προκάλεσε η ξηρασία, με μικροκαρπία να καταγράφεται σε κάποιες περιοχές
του νησιού, δεν κατάφεραν να επηρεάσουν την ποιότητα του ελαιόλαδου, και
σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΑΟΚ η παραγωγή θα ξεπεράσει φέτος τους
6.000 τόνους.
Στην Κεφαλονιά, η χρονιά χαρακτηρίζεται από τον
προϊστάμενο της ΔΑΟΚ, Κωνσταντίνο Κουτσό, ως «μετρίως ικανοποιητική»,
καθώς η παραγωγή ελαιόλαδου εκτιμάται για φέτος στους 1.200 τόνους,
επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά τις αρχικές προβλέψεις για αύξηση σε σχέση με
πέρσι. Μάλιστα, η απόδοση των καρπών κατά την ελαιοποίηση είναι
ιδιαίτερα υψηλή.
6. Βόρειο Αιγαίο
Στη Λέσβο, σύμφωνα με την επόπτρια Δακοκτονίας της τοπικής ΔΑΟΚ, Ευανθία Πίτικα, η παραγωγή έχει εξελιχθεί καλά και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις αναμένονται καλές αποδόσεις, καθώς σε ορισμένες μόνο περιοχές του νησιού κατεγράφη καρπόπτωση, εξαιτίας κυρίως μυκητολογικών ασθενειών. Η συγκομιδή ξεκίνησε σταδιακά από τις 5/11 και οι εκτιμήσεις για τη φετινή παραγωγή δεν έχουν διαφοροποιηθεί, παραμένοντας στους 12.500 τόνους.
«Φαίνεται αρκετά καλή η φετινή σεζόν, με καλή παραγωγή και ποιότητα. Ακόμη δεν έχουν διαμορφωθεί τιμές, καθώς η επίσημη εικόνα προκύπτει στα τέλη Νοεμβρίου. Η νέα σεζόν ξεκινά με ελάχιστα έως μηδενικά αποθέματα, γιατί η περσινή χρονιά ήταν κακή. Υπενθυμίζεται ότι η τιμή παραγωγού τη σεζόν 2016/2017 ξεκίνησε με 3,20 ευρώ το κιλό, για ελαιόλαδο 0,3 οξύτητα και έφτασε στα 3,70 ευρώ το κιλό», αναφέρει ο Κωνσταντίνος Κολυβάς, πρόεδρος της ΛΕΣΕΛ ΑΕ.
Στη Σάμο, σύμφωνα με τον υπεύθυνο Δακοκτονίας Γιώργο Κατσικογιάννη, η απόδοση δεν είναι ικανοποιητική, καθώς εξαιτίας της ανομβρίας τα δέντρα ήταν στρεσαρισμένα. Εκτιμάται ότι η παραγωγή μπορεί να φτάσει τους 2.500 τόνους (μειωμένη σε σχέση με τις εκτιμήσεις του καλοκαιριού), όταν πέρσι δεν ξεπέρασε τους 1.800 τόνους.
7. Κυκλάδες
Στις Κυκλάδες, η συγκομιδή ξεκίνησε στις 20 Οκτωβρίου και όλα δείχνουν ότι θα είναι μια καλύτερη χρονιά σε σχέση με την περσινή. Φέτος, όπως μεταφέρουν στην «ΥΧ» παραγωγοί, οι χονδροελιές έχουν καλή απόδοση. Όπως εξηγούν, 3,5 κιλά ελιές αποδίδουν 1 κιλό λάδι. Όσο για τις Κορωνέικες, δεν έχουν ωριμάσει ακόμη, και καλύτερη εικόνα για το σύνολο των νησιών θα υπάρχει στα τέλη του μήνα. Η φετινή παραγωγή χαρακτηρίζεται μέτρια και εκτιμάται πάνω από 500 τόνους.elaiolado-ellada-xartis-paragogis5
8. Κρήτη
Στις 14 Νοεμβρίου ξεκινάει η συγκομιδή ελαιοκάρπου στην ΠΕ Ηρακλείου, καθώς ολοκληρώθηκαν οι δολωματικοί ψεκασμοί του προγράμματος δακοκτονίας. Παρά το γεγονός ότι έχουν καταγραφεί κυρίως προβλήματα σε τοπικό επίπεδο, οι εκτιμήσεις δεν έχουν αλλάξει για τη φετινή παραγωγή, η οποία προβλέπεται περίπου στους 35.000-40.000 τόνους. «Η χρονιά φαίνεται και ποσοτικά και ποιοτικά ότι είναι καλή. Οι τιμές θα σταθεροποιηθούν μετά τις 10 Νοεμβρίου. Λογικά, θα κυμανθούν περίπου στα περσινά επίπεδα και όχι κάτω από 3,50 ευρώ. Ήδη έχουν ανακοινωθεί κάποιες τιμές για 3,70, αλλά μετά τα μέσα του μήνα θα έχουμε πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Στα θετικά για την αγορά του ελαιολάδου είναι ότι η ζήτηση είναι αυξημένη», τονίζει ο Ανδρέας Στρατάκης, πρόεδρος της ΕΑΣ Ηρακλείου.
Μετά τις 15 Νοεμβρίου ξεκινά η συγκομιδή στην ΠΕ Λασιθίου, όπου η ανομβρία επηρέασε αρνητικά την παραγωγή σε πολλά σημεία του νομού, ενώ καταγράφεται και σχετικά χαμηλή καρποφορία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΑΟΚ, η παραγωγή θα διαμορφωθεί μεταξύ 12.000-15.000 τόνων.
Στον Νομό Χανίων, η συγκομιδή ξεκίνησε στις αρχές του μήνα, καθώς μετά το κύμα κακοκαιρίας που οδήγησε σε πτώση των καρπών, πολλοί παραγωγοί αναγκάστηκαν να προχωρήσουν στη συλλογή. Η παραγωγή εκτιμάται –πάντα με κάθε επιφύλαξη– ότι θα κυμανθεί στους 20.000 με 22.000 τόνους.
Στερεά Ελλάδα
Καλές οι προοπτικές για το λάδι που παράγεται στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
Η τιμή της ποικιλίας Άμφισσας στην περιοχή της Φθιώτιδας κινείται
οριακά στο ίδιο επίπεδο με την περσινή. Μια μεγάλη ποσότητα, ωστόσο,
έχει ελαιοποιηθεί, και κυρίως οι ελιές μικρού μεγέθους. Σύμφωνα με τον
παραγωγό, Χρήστο Σακελαρίου, από τις Λιβανάτες Φθιώτιδας,
«οι τιμές της βρώσιμης ελιάς είναι οριακές, ενώ το λάδι κυμαίνεται σε
καλά επίπεδα, για αυτόν τον λόγο οι παραγωγοί επιλέγουν την ελαιοποίηση.
Η εναλλακτική αυτή δυνατότητα δεν μας εγκλωβίζει μόνο στη μία ή την
άλλη επιλογή. Η τιμή του λαδιού για 0,5 οξέα κυμαίνεται περίπου στα 4
ευρώ, όπως φαίνεται μέσα από τις εμπορικές πράξεις αγοραπωλησίας των
τελευταίων ημερών».
Από την πλευρά του, ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης, Κώστας
Αποστολόπουλος, τονίζει πως «τα μέχρι σήμερα δεδομένα στη συλλογή της
ελιάς δείχνουν την ανοδική πορεία της παραγωγής συγκρινόμενη με την
περσινή περίοδο».
Σύμφωνα με τον γεωπόνο της ΔΑΟΚ Φθιώτιδας, Γιάννη Ζαρμπούτη, «υπάρχει μεγάλη στροφή στην ελαιοποίηση των καρπών, ιδιαίτερα της ποικιλίας Άμφισσας,
εξαιτίας της υψηλής τιμής του ελαιολάδου. Για παράδειγμα, οι τιμές της
πράσινης ελιάς αυτήν τη στιγμή κυμαίνονται στα 60-70 λεπτά το κιλό, ως
βρώσιμη. Η τιμή όμως του λαδιού είναι πάνω από 4 ευρώ το κιλό και αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την προτίμηση που δείχνουν οι παραγωγοί στην ελαιοποίηση του καρπού».
Για την Εύβοια, η χρονιά δείχνει προς το παρόν να
είναι αρκετά ικανοποιητική. Αναμένεται μια σημαντική αύξηση της
παραγωγής λαδιού που μπορεί να ξεπεράσει και το 50% της μέσης ετήσιας
παραγωγής. Στα ίδια επίπεδα κυμαίνεται και η παραγωγή στη Φωκίδα, με σημείο αναφοράς τον κάμπο της Άμφισσας. Η περιοχή της Βοιωτίας
δείχνει να έχει πρόβλημα και ειδικότερα η Λιβαδειά, με τις αποδόσεις να
είναι οριακές. Υπάρχουν, τέλος, και περιοχές που θα δουν μειώσεις πάνω
από 20% σε σύγκριση με πέρσι.
Θεσσαλία
Ούτε η
θεσσαλική παραγωγή γλίτωσε από τα τερτίπια του καιρού. Αρχικά, ο παγετός
του Ιανουαρίου έπληξε την παραγωγή, σε ορισμένες περιοχές μάλιστα,
κυρίως του κάμπου, σε ποσοστό έως και 70%. Ακολούθησε το χαλάζι του
Ιουνίου, ενώ πρόσφατα (από τα τέλη Αυγούστου) δημιουργήθηκαν προβλήματα
από την παρατεταμένη ξηρασία και ανομβρία.
Ο προβληματισμός των Θεσσαλών παραγωγών οφείλεται στο γεγονός ότι για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά η παραγωγή πλήττεται από τις καιρικές συνθήκες,
ενώ οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ χαρακτηρίζονται ψίχουλα, την ώρα που
κάποιοι έχουν λαμβάνειν ακόμη από πέρυσι. Ωστόσο, τα ανθεκτικά δέντρα
κατάφεραν να βγάλουν μια πολύ καλή ποιοτικά χρονιά, αφού στον αντίποδα ο
βαρύς χειμώνας βοήθησε ώστε να σκοτωθούν διάφορα μικρόβια, ενώ ο δάκος
αυτήν τη φορά περιορίστηκε σημαντικά.
Καθοριστικό ρόλο –για να σωθεί η χρονιά– έπαιξε και η πολύχρονη
εμπειρία των παραγωγών με τις κατάλληλες καλλιεργητικές φροντίδες. Η
περιεκτικότητα υπολογίζεται στα ξηρικά δέντρα περίπου στα 5,5-6 κιλά
ελιάς για να παραχθεί 1 κιλό λάδι, μια απόδοση δηλαδή περίπου 15%. Στην
πιο πράσινη ελιά, ή ό,τι περίσσεψε από τη διαλογή της βρώσιμης, η
απόδοση ανήλθε στα 10-12 κιλά για να παραχθεί 1 κιλό λάδι.
Όσον αφορά τις τιμές, αν και η συγκομιδή μόλις ξεκίνησε, η εκτίμηση
των παραγωγών είναι ότι η έλλειψη του προϊόντος στην αγορά θα
επιβραβεύσει την παραγωγή. Έτσι, υπολογίζεται ότι στη χονδρική το λάδι θα πιάσει τα 4,20-4,5 ευρώ/κιλό, ενώ στη λιανική, όσοι έχουν την δυνατότητα να το πράξουν, ευελπιστούν να ξεπεράσουν τα 5,5-6 ευρώ/κιλό.
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη
Στη Θάσο,
ο υπεύθυνος γεωπόνος για τη δακοκτονία, Θόδωρος Μανιταράς, μεταφέρει
στην «ΥΧ» ότι η φετινή παραγωγή είναι καλή, είχε χαμηλό δακοπληθυσμό
και η συγκομιδή ξεκίνησε ομαλά. Εκτιμά ότι θα συγκομιστούν γύρω στους
2.000 τόνους. Ο πρόεδρος του Ελαιουργικού Συνεταιρισμού Ποτού, Ιωάννης
Σουρίνης, σημειώνει ότι η παραγωγή είναι καλή στη Νότια Θάσο, χωρίς
σημαντικές απώλειες.
Στη Μαρώνεια Ροδόπης, οι παραγωγοί, σύμφωνα με τον
Παναγιώτη Μαργαρίτη, μέλος του Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού, περιμένουν να
τραβήξουν τα δέντρα το νερό για να μαζέψουν, καθότι οι βροχές δεν
δίνουν καλό δείγμα. Με τις βροχές φούσκωσαν οι ελιές και το τονάζ είναι
χαμηλό, περίπου στο 15%. Αυτό είναι ασύμφορο κοστολογικά για τον
παραγωγό, γιατί η έκθλιψη γίνεται ανάλογα με τα κιλά που πηγαίνει.
Στον Νομό Έβρου, η φετινή παραγωγή ελαιολάδου είναι
μειωμένη σε ποσοστό 30%-35%, σύμφωνα με τον προϊστάμενο της ΔΑΟΚ,
Πασχάλη Παπαδάκη. Το θετικό είναι ότι φέτος η ελιά είναι πολύ καλή,
καθότι δεν υπήρξε προσβολή από πυρηνοτρήτη ή δάκο.
Ο δεύτερος χρόνος λειτουργίας του Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού «Νίκη
Σαμοθράκης» συνέπεσε με την θεομηνία του Σεπτέμβρη. Ο πρόεδρος του
Συνεταιρισμού, Φώτης Φωτεινός, σημειώνει ότι, σύμφωνα με τον ΕΛΓΑ,
καταστράφηκε το 50% της ελαιοπαραγωγής. Η ελαιότριση ξεκίνησε, αλλά
υπάρχει ποσοτικό έλλειμμα. Πέρυσι ξεπέρασαν τους 1.000 τόνους και φέτος
προσδιορίζει ότι η παραγωγή θα μειωθεί στο 1/3. Ο συνεταιρισμός δεν θα
δώσει διαφορετική τιμή στα μη μέλη, από τους 157 παραγωγούς-μέλη. Η τιμή
παραγωγού θα είναι πάνω από 4 ευρώ.
Εκτιμήσεις παραγωγής ελαιολάδου σε σύγκριση με πέρυσι
Δυναμικά επιστρέφει στο προσκήνιο το ελληνικό ελαιόλαδο, καθώς για τη φετινή περίοδο η παραγωγή αναμένεται σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με την περσινή καταστροφική χρονιά.
INFOGRAPHIC: Εκτιμήσεις παραγωγής ελαιολάδου σε σύγκριση με πέρυσι
Διεθνής παραγωγή: To ελαιόλαδο στις 5 ηπείρους
Τυνησία και Πορτογαλία ανεβάζουν τον πήχη παραγωγής
Στην εκτίμηση ότι φέτος δεν θα λείψει το ελαιόλαδο από τις βασικές
χώρες παραγωγής, που γεωγραφικά ανήκουν στη λεκάνη της Μεσογείου –παρά
τα προβλήματα λόγω των άστατων καιρικών συνθηκών (σσ. ξηρασία,
καύσωνας)– συγκλίνουν τόσο οι αναλυτές του Διεθνούς Συμβουλίου
Ελαιολάδου (IOC), όσο και ο Ισπανός εμπειρογνώμονας Juan Villar αλλά και
παράγοντες της εγχώριας αγοράς. Συγκεκριμένα, στο εύρος των
280.000-320.000 τόνων αναμένεται να κινηθεί φέτος η παραγωγή της Ιταλίας, ανακάμπτοντας από την ιστορικά χαμηλή περσινή. Για υπερπαραγωγή ετοιμάζονται φέτος οι Τυνήσιοι ελαιοπαραγωγοί,
καθώς, αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις των διεθνών αναλυτών, αναμένεται
να φτάσει τους 290.000 τόνους. Επιπλέον, την αγορά ελαιολάδου επηρεάζει
συνολικά η παγκόσμια παραγωγή, καθώς χώρες που δεν ήταν παραγωγικές
μέχρι πρότινος μπαίνουν πιο δυναμικά, όπως για παράδειγμα Αργεντινή, Χιλή Αίγυπτος και Αυστραλία, καθώς αυξάνουν τις φυτεύσεις ελαιοδέντρων.
«Πιο ξεκάθαρη εικόνα για την ιταλική παραγωγή θα έχουμε μετά τις 15
με 20 Νοεμβρίου. Πάντως, με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα θα κινηθεί
γύρω από τους 300.000 τόνους. Την ίδια ώρα, σημαντικό ρόλο θα
διαδραματίσει φέτος στην προώθηση ελαιολάδου και η Πορτογαλία, γιατί
αγοράζεται αρκετό προϊόν από εκεί. Η Ισπανία έχει αχανή παραγωγή,
οπότε, παρά την όποια μείωση, σίγουρα θα πιάσει τους 1.200.000 τόνους.
Εξάλλου, έχει δίπλα και το Μαρόκο, το οποίο θα έχει αυξημένη παραγωγή,
οπότε συνολικά στη Μεσόγειο δεν μπορούμε να μιλάμε για μειωμένη παραγωγή
σε σύγκριση με πέρσι», αναφέρει στην «ΥΧ» ο Νίκος Λάππας, εξαγωγέας
ελαιολάδου και εκπροσώπου της ιταλικής εταιρείας Alta Maremma στην
Ελλάδα.
Αλλάζει ο παγκόσμιος χάρτης για το ελαιόλαδο
Πηγή: JUAN VILAR HERNÁNDEZ, Estrategico
Οριακή αύξηση, μόλις 5%, στη διεθνή παραγωγή ελαιολάδου προβλέπει ο
Juan Villar, καθηγητής του πανεπιστημίου της Χαέν και ιδρυτής της
εταιρείας συμβούλων Juan Villar Consultor Estratégico, ο οποίος
παραθέτει στοιχεία για 57 χώρες από τις πέντε ηπείρους. Σύμφωνα με τον
Villar, η διεθνής παραγωγή ελαιολάδου δεν θα ξεπεράσει φέτος τους
2.826.890 τόνους έναντι των 2.688.722 τόνων που είχε υπολογίσει την
προηγούμενη χρονιά. Με βάση τις εκτιμήσεις του Juan Villar σε επίπεδο
Ευρώπης, η Ισπανία θα διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της τόσο εντός ΕΕ όσο
και παγκοσμίως, με παραγωγή 1.200.000 τόνων, ακολουθεί η Τυνησία με
σχεδόν τριπλάσια παραγωγή από πέρσι, καθώς αναμένεται να φτάσει τους
290.000 τόνους και έπονται Ιταλία και Ελλάδα με 280.000 και 265.000
τόνους αντίστοιχα. Στην 5η θέση, θα βρεθεί η Τουρκία με 200.000 τόνους,
ενώ στην 6η θέση η Πορτογαλία, η οποία χάρη στις εκτεταμένες φυτεύσεις
ελαιοδέντρων τα τελευταία χρόνια στην περιοχή Αλεντέζου θα φτάσει φέτος
τους 115.000 τόνους.
Οι υπόλοιπες εκτιμήσεις του Juan Villar ανά ήπειρο έχουν ως εξής:
- Στην Αμερική την πρώτη θέση κατέχει η Αργεντινή, με παραγωγή 21.000 τόνους, ακολουθεί η Χιλή με 17.000 τόνους και στην 3η θέση οι ΗΠΑ με 8.000 τόνους.
- Στην Αφρική, μετά την Τυνησία, έρχεται το Μαρόκο, που θα φτάσει τους 115.000 τόνους.
- Στην Ασία η Συρία, η Ιορδανία και η Παλαιστίνη με 80.000, 27.000 και 20.000 τόνους αντίστοιχα βρίσκονται στις τρεις πρώτες θέσεις.
- Στην Ωκεανία ξεχωρίζει η Αυστραλία με 20.000 τόνους.
Αύξηση πάνω από 12% προβλέπει ο IOC
Για πιο μεγάλη αύξηση στη διεθνή παραγωγή ελαιολάδου, που θα φτάσει
τους 2.854.000 τόνους (+12% από τους 2.538.000 τόνους το 2016/2017),
κάνει λόγο ο IOC στις πρώτες εκτιμήσεις του για τη σεζόν 2017/2018. Την
ίδια ώρα, η διεθνής κατανάλωση ελαιολάδου –σύμφωνα με τις προβλέψεις του
IOC– θα φτάσει τους 2,889 εκατ. τόνους, σημειώνοντας μια άνοδο 5% από
πέρσι και επιβεβαιώνοντας την ανοδική τάση ζήτησης του προϊόντος, καθώς
γίνονται ευρύτερα γνωστά τα οφέλη του για την υγεία.
Μέση τιμή 3,72 ευρώ/κιλό στην Ισπανία και 5,40 ευρώ/κιλό στην Ιταλία
Όσον αφορά την εξέλιξη των τιμών για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο
στην ισπανική αγορά, σύμφωνα με το παρατηρητήριο Poolred, έφτασε στα
3,84 ευρώ το κιλό στα μέσα Οκτωβρίου, για να σταθεροποιηθεί κατά μέσο
όρο γύρω από τα 3,72 ευρώ. Στην Ανδαλουσία, η παραγωγή εκτιμάται ότι θα
φτάσει τους 884.000 τόνους και στη Χαέν τους 360.000 τόνους (-28% από
πέρσι). Αυξημένη, όμως, θα είναι η παραγωγή σε Σεβίλλη, Μάλαγα και
Αλμερία.
Παράλληλα, η μέση τιμή για το έξτρα παρθένο στην ιταλική αγορά, με βάση
τα στοιχεία του ISMEA, βρισκόταν στα τέλη Οκτωβρίου στα 5,40 ευρώ το
κιλό, όταν το ίδιο διάστημα πέρσι ήταν στα 5,10 ευρώ το κιλό και το 2015
στα 4,20 ευρώ το κιλό. «Είναι πολύ νωρίς για να έχουμε αξιόπιστα
στοιχεία, αλλά μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η ιταλική παραγωγή θα
είναι πολύ κάτω από τον μέσο όρο», σημείωσε στην ιστοσελίδα Olive Oil
Times η Maria Gabriella Ciofetta, έμπειρη γευσιγνώστρια που συνεργάζεται
με τη Μεσογειακή Ένωση Γευσιγνωστών Ελαιολάδου (UMAO). «Δεδομένου ότι
ορισμένες περιφέρειες όπως το Λάτσιο, η Τοσκάνη και η Καμπανία
αντιμετώπισαν δυσμενείς καιρικές συνθήκες, μπορεί να υποθέσουμε ότι θα
υπάρχει σημαντική μείωση. Όμως, η εκτιμώμενη πτώση της παραγωγής κατά
40% – 50% κάτω από τον μέσο όρο θα αντισταθμιστεί από την αύξηση μερικών
ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με την περασμένη σεζόν, χάρη στην άνοδο
της παραγωγής σε περιοχές όπως η Σικελία, το Αμπρούτσο και η Λιγυρία»,
σημειώνει η ίδια.
πηγή ypaithros.gr
Ρεπορτάζ: Νικολέτα Τζώρτζη, Μαρία Αμπατζή, Αφροδίτη Χρυσοχόου, Γεωργία Μπόχτη, Γιάννης Σάρρος, Γιώργος Ρούστας, Γιώργος ΑργυρίουΓράφουν: Φανή Γιαννακοπούλου
