Στις 9 Νοεμβρίου η μεγάλη δίκη των Σκουριών-Αφορά τον εμπρησμό στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στις 17 Φλεβάρη του 2013.

NEO Αναβολή για 1/10/2018
Τάσος Θεοφίλου  omniatv.com

Ξεκινάει στη Θεσσαλονίκη -μετά από δύο αναβολές- στις 9 Νοέμβρη μία από τις πιο μεγάλες κακουργηματικές δίκες της συνολικότερης υπόθεσης του αγώνα των κατοίκων στις Σκουριές ενάντια στη λειτουργία των μεταλλείων της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός. Η συγκεκριμένη υπόθεση αφορά τον εμπρησμό στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στις 17 Φλεβάρη του 2013.

Σύμφωνα με την εκδοχή του κατηγορητήριου, τα ξημερώματα (00:15) της 17.2.2013 περίπου σαράντα άτομα πυρπόλησαν μέρος

των εγκαταστάσεων της εταιρείας. Οι καταθέσεις των εργαζομένων σεκιούριτι του εργοταξίου, στις οποίες βασίζεται κατά μεγάλο μέρος το κατηγορητήριο, περιγράφουν ακόμα και πυροβολισμούς με καραμπίνες, λούσιμο των ίδιων με βενζίνη, καθώς και κλοπή ενός ασύρματου, ενός αλεξίσφαιρου γιλέκου και ενός πυροσβεστήρα. Σε αυτές τις χωρίς δυνατότητα αντίλογου καταθέσεις μαρτύρων, οι οποίοι σημειωτέον εξαρτούν άμεσα τα προσωπικά τους συμφέροντα από τα συμφέροντα της Ελληνικός Χρυσός, δομήθηκε ένα μάλλον αναντίστοιχα βαρύ για τα γεγονότα κατηγορητήριο, που είχε ως συνέπεια να προφυλακιστούν τον Απρίλη και τον Ιούλη του 2013 τέσσερις κατηγορούμενοι για διάστημα έξι μηνών.

Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Χαλκιδικής με το 23/2015 βούλευμα παραπέμπει λοιπόν στο Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης όχι την εταιρεία -που απειλεί με τη δραστηριότητά της να πλήξει οικονομικά και οικολογικά την ευρύτερη περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής- αλλά είκοσι έναν κατοίκους των Σκουριών και της Μεγάλης Παναγιάς που αντιστέκονται σε αυτή την προοπτική. Σύμφωνα με το βούλευμα, το οποίο υιοθετεί εξ ολοκλήρου το σκεπτικό της εισαγγελικής πρότασης, οι κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν εννέα κακουργήματα, και συγκεκριμένα:

1. Απόπειρα ανθρωποκτονίας από πρόθεση σε ήρεμη ψυχική κατάσταση.

2. Παραβάσεις σχετικά με τις εκρηκτικές ύλες από κοινού.

3. Έκρηξη από την οποία θα μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα και κίνδυνος για άνθρωπο από κοινού.

4. Εμπρησμός από τον οποίο μπορούσε να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα και κίνδυνος για άνθρωπο από κοινού.

5. Ληστεία τελεσθείσα από πρόσωπα που ενήργησαν με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους από κοινού και κατά συρροή.

6. Εγκληματική οργάνωση με την επιβαρυντική περίσταση της κατασκευής, προμήθειας και κατοχής όπλων και εκρηκτικών υλών.

7. Διακεκριμένη περίπτωση φθοράς αντικειμένων ιδιαίτερα μεγάλης αξίας.

8. Επικίνδυνη σωματική βλάβη από κοινού και κατά συρροή.

9. Διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών από την οποία θα μπορούσε να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο από κοινού.

Επίσης αντιμετωπίζουν και οκτώ πλημμελήματα, με κυριότερα αυτά της παράνομης κατακράτησης, παράνομης υλοτομίας, παράνομης οπλοκατοχής, οπλοχρησίας και οπλοφορίας, άσκοπων πυροβολισμών και εξύβρισης.

Διαβάζοντας κανείς το βούλευμα συμπεραίνει πως περισσότερο πρόκειται όχι για ποινική δίωξη αλλά για μια ταπεινή εκδούλευση της δικαστικής εξουσίας στην εταιρεία Ελληνικός Χρυσός. 
Το παραπάνω συμπέρασμα προκύπτει τόσο απ’ τη συνολική διατύπωση του σκεπτικού όσο και από τη διόγκωση των κατηγοριών σε σχέση με τα περιστατικά, έστω κι όπως αυτά περιγράφονται στο κατηγορητήριο. Χαρακτηριστικό είναι πως ακόμα και η κατηγορία της διατάραξης ασφάλειας των συγκοινωνιών, που αφορά τον αποκλεισμό με κομμένα δέντρα όχι κάποιας κεντρικής αρτηρίας αλλά μερικών δασικών δρόμων, αποδίδεται σε βαθμό κακουργήματος.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης. 
Η μετατροπή των αντιστεκόμενων κατοίκων μιας περιοχής σε εγκληματική οργάνωση δεν είναι μια βερμπαλιστική διατύπωση που επαναλαμβάνεται προκειμένου να γίνει αντιληπτό το συγκεκριμένο δικαστικό σκάνδαλο αλλά μια πραγματικότητα αποτυπωμένη από κάποια εισαγγελέα σε παραπεμπτικό βούλευμα.

«Από την έναρξη της λειτουργίας Ελληνικός Χρυσός-Ανώνυμη Εταιρεία Μεταλλείων και Βιομηχανίας Χρυσού, υπήρξαν αντιδράσεις από κατοίκους της περιοχής (Ιερισού και Μεγάλης Παναγιάς) οι οποίοι για να οργανώσουν τη δράση τους δημιούργησαν τοπικές επιτροπές για να αποφασίζουν, σχεδιάζουν και υλοποιούν όλες τις πράξεις διαμαρτυρίας μετά από αποφάσεις ενιαίου συντονιστικού οργάνου που δημιούργησαν για το σκοπό αυτό. Στην αρχή οι αντιδράσεις και οι διαμαρτυρίες ήταν ελεγχόμενες και περιορίζονταν σε δημοσιεύσεις κειμένων σε διαδικτυακούς ιστότοπους, σε ειρηνικές διαδηλώσεις και σε προσφυγές σε αρμόδια δικαστήρια. Όταν αντιλήφθηκαν ότι με τις ενέργειες αυτές δεν μπορούν να επιτύχουν το σκοπό τους, ήτοι παύση λειτουργίας και αποχώρηση της εταιρείας, διότι η εταιρεία λειτουργούσε νομίμως έχοντας εφοδιασθεί με όλες τις απαιτούμενες άδειες, οποιεσδήποτε δε προσφυγές, αγωγές, αιτήσεις σε βάρος της εταιρείας απερρίφθησαν, κάποιοι εκ των αντιδρώντων άρχισαν να εντείνουν τις αντιδράσεις τους οι οποίες εκδηλώνονταν με μια σειρά έκνομων ενεργειών, ήτοι χρήση αυτοσχέδιων εμπρηστικών μηχανισμών, χρήση κυνηγετικών όπλων και εμπρησμούς, εγκληματικές πράξεις οι οποίες εκδηλώνονταν είτε πριν είτε μετά τις διαδηλώσεις αλλά και σε ανύποπτο χρόνο. Από το Τμήμα Ασφαλείας Πολυγύρου σχηματίσθηκαν τουλάχιστον έξι δικογραφίες κακουργηματικού χαρακτήρα έως την 17.2.2013 …»

Και αφού η εισαγγελέας παραθέτει τις δικογραφίες στις οποίες αναφέρεται, συνεχίζοντας καταλήγει:

«… Οι ανωτέρω μεμονωμένες αντιδράσεις και έκνομες ενέργειες έγιναν μαζικές με αποτέλεσμα οι κατηγορούμενοι από κοινού μεταξύ τους αλλά και με άλλους άγνωστους δράστες να ενταχθούν σε πολυάριθμη εγκληματική οργάνωση με διαρκή δράση, εσωτερική διάρθρωση και ιεραρχική δομή, που επιδίωκε την τέλεση περισσότερων του ενός κακουργημάτων που προβλέπονται από στις διατάξεις των άρθρων 299, 264, 270, 272, 310, 380 ΠΚ αλλά και άλλων αξιόποινων πράξεων με σκοπό να ματαιώσει τη λειτουργία της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός και να δημιουργήσει φοβικό κλίμα σε βάρος ιδιωτών κατοίκων που είτε εργάζονται στην εταιρεία είτε δεν αντιτίθενται στις δραστηριότητες αυτής. Στα πλαίσια της εγκληματικής αυτής οργάνωσης ελήφθη η απόφαση της επίθεσης την 17.2.2013 στις εγκαταστάσεις του εργοταξίου μεταλλείων χρυσού …»

Αυτό είναι το σκεπτικό που στηρίζει την κατηγορία της ένταξης σε εγκληματική οργάνωση. Αυτές οι τριάντα περίπου αράδες μετατρέπουν σχεδόν μαγικά με το ραβδί της δικαστικής εξουσίας μια περιοχή σε εγκληματική οργάνωση. Η μηχανική, ή καλύτερα, η μεταφυσική της ποινικής καταστολής.

Οι κατηγορούμενοι, ωστόσο, φυσικά και αποδέχονται τη συμμετοχή τους στους αγώνες της περιοχής ενάντια στα μεταλλεία, αρνούμενοι όμως τόσο ότι αποτελούν εγκληματική οργάνωση όσο και τη συμμετοχή τους στη συγκεκριμένη επίθεση.

Έχει επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναφερθούν τα υποτιθέμενα στοιχεία. Εκτός από κάποια σχεδόν ανάξια λόγου δείγματα γενετικού υλικού (μείγματα άνω των δύο ατόμων που ταυτίζονται μερικώς και εντοπίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή της επίθεσης) και κάποιους οξειδωμένους (άρα αυταπόδεικτα πεσμένους εκεί αρκετό καιρό πριν) κάλυκες που επίσης εντοπίστηκαν στην περιοχή και η βαλλιστική εξέταση τους ταυτίζει με καραμπίνα που κατείχε νόμιμα ένας εκ των κατηγορουμένων, τον μεγαλύτερο όγκο του υποτιθέμενου αποδεικτικού υλικού καταλαμβάνουν κάποιες τηλεφωνικές κλήσεις των κατηγορούμενων μεταξύ τους.

Η εισαγγελέας στην πρότασή της καταναλώνει χώρο δέκα σελίδων, στις οποίες απαριθμεί τα αποτελέσματα της άρσης απορρήτου που έγινε από τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας της ευρύτερης περιοχής. Μέσα σε ένα πραγματικά δαιδαλώδες σκεπτικό συνδυασμών τηλεφωνικών κλήσεων, κεραιών κινητής τηλεφωνίας που ενεργοποιηθήκαν και σημείων που σχετίζονται με την επίθεση, η εισαγγελέας καταλήγει στη διανομή ρόλων και στην απόδοση κατηγοριών. Ανάμεσα στις κλήσεις που καταγραφήκαν, όπως είναι λογικό, υπάρχουν και κλήσεις των κατηγορούμενων μεταξύ τους, καθώς αυτή είναι η ευρύτερη περιοχή στην οποία ζουν. Χωρίς να έχει καν πρόσβαση στις συνομιλίες, καθώς αυτές δεν ηχογραφήθηκαν, συνάγει το συμπέρασμα ότι αυτές οι κλήσεις συνδέονται με την επίθεση στις εγκαταστάσεις.

Αφού παραθέτει μια λίστα με επτά τηλεφωνικές κλήσεις μεταξύ συντοπιτών, η εισαγγελέας καταλήγει:

«Οι επτά αυτές κλήσεις του κατηγορουμένου Β.Δ., που ενεργοποιούν την κεραία ΣΤΑΓΙΡΑ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ, είναι όλες τους τηλεφωνικές συνομιλίες, μικρής διάρκειας, καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτό τον επιχειρησιακό καθαρά χαρακτήρα των κλήσεων αυτών προς τους συνομιλητές του και επιπλέον δείχνουν ότι ο Β.Δ. την επίμαχη στιγμή προ της επίθεσης, αφού ενεργοποιεί την κεραία ΣΤΑΓΥΡΑ Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ, βρίσκεται τουλάχιστον πλησίον των μεταλλείων στις Σκουριές. Οι εν λόγω κλήσεις που πραγματοποιούνται από τον Β.Δ. είναι σε τόπο και χρόνο κοντινό της επίθεσης».

Το γεγονός δηλαδή ότι κάποιες στιγμές της ημέρας οι τηλεφωνικές συνομιλίες μεταξύ φίλων και συγγενών είναι περισσότερο σύντομες και άλλες λιγότερο δείχνει να είναι επαρκές στοιχείο -τόσο για την εισαγγελέα Ειρήνη Κεχαγιά όσο και για το Συμβούλιο που υιοθέτησε την πρότασή της- για να στοιχειοθετηθούν κατηγορίες που επισύρουν πολυετείς ποινές κάθειρξης. Ακόμα χειρότερα όμως το παραπάνω σκεπτικό ολοκληρώνεται με την παρακάτω διατύπωση:

«… Επομένως συνάγεται ότι το επίμαχο τηλεφώνημα προς την οικεία του Ι.Σ., προκειμένου να επικοινωνήσει με τους οικείους του, πραγματοποιήθηκε από το κινητό 6946…… του Β.Δ. με τον οποίο και βρίσκονταν μαζί στον ίδιο χώρο. Μάλιστα την 17/2/2013 και από 09:56:41 έως 10:19:09 ώρα, ο Ι.Σ. λαμβάνει στο κινητό του τηλέφωνο κλήσεις μόνο από το σταθερό τηλέφωνο της οικείας του, συνολικά δεκατρείς φορές, γεγονός που καταδεικνύει ότι αναζητείται από τους οικείους του. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της αναζήτησης αποτελεί και το γεγονός ότι νωρίς το πρωί, δηλαδή την 07:19:48 ώρα της 17/2/2013, δέχεται κλήση από την υπ’ αριθ. 6070…… τηλεφωνική σύνδεση που χρησιμοποιεί η μητέρα του, η οποία επίσης προφανώς τον αναζητούσε».

Με άλλα λόγια, κάποιος όχι μόνο όταν απαντάει στο τηλέφωνό του αν τον καλούν αλλά και όταν δεν το σηκώνει μπορεί να θεωρηθεί ύποπτος. Αρκεί δηλαδή η συσκευή του τηλεφώνου που χρησιμοποιεί κανείς να μπορεί να δέχεται κλήσεις, ώστε να βρεθεί αντιμέτωπος σε ένα δικαστήριο με εννιά κακουργήματα, οκτώ πλημμελήματα και μια πιθανή πολυετή κάθειρξη.