Πώς η ελιά της Χαλκιδικής έχει κατακτήσει τον κόσμο

Μεγάλη σε μέγεθος, σαρκώδης, καταπράσινη, πλούσια σε ασβέστιο, σίδηρο και ω-3, χαμηλή σε λιπαρά, η ελιά Χαλκιδικής κατακτά όλο τον κόσμο και αναδεικνύεται σε... εθνικό θησαυρό.Η συγκομιδή της πράσινης ελιάς γίνεται από τα μέσα Σεπτεμβρίου και για έναν μήνα. Έχει μπει στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ενώ κοσμεί τις προθήκες των ακριβών delicatessen.

 Έχει μπει στα ράφια των σούπερ μάρκετ στις ΗΠΑ, στον

Καναδά και στη Νέα Ζηλανδία, ενώ κοσμεί τις προθήκες των ακριβών delicatessen στα ξενοδοχειακά συγκροτήματα των Σεϋχελλών, με την αξία των εξαγωγών να πλησιάζει τα 280 εκατ. ευρώ.

Η επιτραπέζια (βρώσιμη) ελιά Χαλκιδικής ή πράσινη ελιά αποτελεί δε το 55% της ελληνικής παραγωγής σε βρώσιμη ελιά -ακολουθούν οι ποικιλίες Καλαμών και οι Αμφίσσης- με παραγωγή που αγγίζει τους 120.000 τόνους τον χρόνο, το 60% των οποίων μεταποιείται εντός του νομού σε μία από τις 80 μεταποιητικές μονάδες - υπάρχουν επίσης και πάνω από 40 ελαιοτριβεία.

 

Περισσότερο από το 80% της παραγωγής εξάγεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ (δεύτερος εξαγωγικός προορισμός, μετά τη Γερμανία), στον Καναδά, στην Αυστραλία, ακόμη και σε χώρες της Αφρικής.

«Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι της Χαλκιδικής ασχολούνται με την καλλιέργεια της ελιάς, βρώσιμης ή για παραγωγή λαδιού. Οποιαδήποτε και αν είναι η απασχόλησή τους, όλοι έχουν και μερικά ελαιόδεντρα, είτε για δική τους παραγωγή είτε για να πουλήσουν. Η Χαλκιδική ζει από την ελιά, ο τουρισμός είναι εποχική απασχόληση, η ελαιοκομία συστηματική», λέει στην «Οικονομία», ο διευθυντής, της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνοτροφίας Χαλκιδικής και υπεύθυνος του Ελληνικού Προγράμματος Γευσιγνωσίας Βρώσιμης Ελιάς, Κώστας Τερτιβανίδης.

 

Η συγκομιδή της πράσινης ελιάς γίνεται από τα μέσα Σεπτεμβρίου και για έναν μήνα με τα χέρια και πάνω σε σκάλες. Κάποιες μικρές ποσότητες παραμένουν στα δέντρα να ωριμάσουν περισσότερο και να γίνουν έτσι οι γνωστές «μαύρες, ζαρωμένες Χαλκιδικής». Οι ελιές τοποθετούνται σε πλαστικά κιβώτια, αφού απομακρυνθούν οι ξένες ύλες και χωρίζονται κατά μέγεθος. Στη συνέχεια μεταφέρονται στις μονάδες μεταποίησης ή στους τόπους παραλαβής.

Η φετινή παραγωγή εκτιμάται ότι θα είναι καλή σε ποιότητα και ποσότητα, παρότι οι συνεχείς βροχοπτώσεις της άνοιξης δημιούργησαν προβλήματα που περιόρισαν τον αριθμό των καρπών. «Πέρυσι ήταν μια δύσκολη χρονιά με μικρότερη παραγωγή και αρκετοί παραγωγοί, αλλά και μεταποιητές έχουν ακόμη αδιάθετες ποσότητες, που ίσως πουληθούν και μισοτιμής. Για μας μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά. Κανείς δεν αγοράζει πλέον και όποιοι αγοράζουν δεν πληρώνουν, γιατί δεν έχουν ρευστό», αναφέρει με έκδηλη την ανησυχία στην «Οικονομία», ο πρόεδρος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Πολυγύρου, Ευάγγελος Ευαγγελινός, συνιστώντας ψυχραιμία στους παραγωγούς, τους οποίους προτρέπει να μη βιαστούν να κλείσουν τιμές.

Την εκτίμησή του αυτή συμμερίζεται και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Μεταποιητών, Τυποποιητών, Εξαγωγέων, Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΑ), Νέλος Γεωργούδης, ο οποίος σημειώνει ότι η περσινή παραγωγή που δεν έχει ακόμη απορροφηθεί δημιουργεί εμπορικά προβλήματα και θα οδηγήσει σε πτώση των τιμών, εκτιμώντας ταυτόχρονα ότι μέχρι στιγμής έχει πουληθεί το 40% της παραγωγής.

 

Η ιστορία της ελιάς Χαλκιδικής χάνεται στα βάθη των αιώνων. Οι πρώτες αναφορές γίνονται ήδη από τους ελληνιστικούς χρόνους, ελαιόμυλοι έχουν βρεθεί από τους ρωμαϊκούς χρόνους, ενώ τον 14ο αιώνα γίνεται αναφορά στην ύπαρξη «τζιμηλαρείων». Πρόκειται για βυζαντινούς λαδόμυλους, με ορθογώνιο υδατόπυργο, στη βάση του οποίου αναπτύσσονταν οι χώροι του ελαιοτριβείου.
Πολλές είναι οι αναφορές για ελαιώνες στη Χαλκιδική το έτος 1415, ενώ στα μέσα του 19ου αιώνα υπάρχει συστηματική ενασχόληση των κατοίκων με την ελαιοκομία και μάλιστα το 1887 ο μεγάλος ελαιώνας της Πορταριάς είχε έκταση 5.000 στρ. και πάνω από 32.000 ελαιόδεντρα.

briefingnews.gr