Η απόφαση Σκουρλέτη «πάγωσε» τις εργασίες της «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές, όμως λίγες μέρες πριν τις κάλπες της 20ης Σεπτεμβρίου η «θερμοκρασία» στη ΒΑ Χαλκιδική έχει χτυπήσει… «κόκκινο».
Από τη μία πλευρά, οι κάτοικοι που αντιδρούν στην εξόρυξη και… φοβούνται
επανέναρξη των εργασιών αμέσως μετά τις εκλογές και από την άλλη οι μεταλλωρύχοι που χάνουν τη δουλειά τους και «ταμπουρώνονται» στις στοές! Ολόκληρα κεφαλοχώρια όπως η Μεγάλη Παναγία «χωρίζονται στα δύο» την ώρα που η υπηρεσιακή κυβέρνηση προσπαθεί να αποκλιμακώσει, όπως γράφει σε σχετική ανακοίνωση, την ένταση στην περιοχή!
Τι λένε κάτοικοι, επιστήμονες, εργαζόμενοι…
«Αυτή η εξόρυξη είναι ότι χειρότερο μπορεί να γίνει στον τόπο μας. Οι συνέπειες είναι μη αναστρέψιμες. Δε θα έχουμε νερό. Θα αποστραγγίσουν όλο το βουνό του Κακκάβου για τις εργασίες τους. Επίσης θα υπάρχει μεγάλη σεισμική δραστηριότητα. Μπορεί κάποιος να εγγυηθεί πως μετά από ένα σεισμό όλα τα τοξικά απόβλητα δε θα καταλήξουν στο νερό που πίνουμε;», τονίζει η κάτοικος Ιερισσού, Ζαφειρούλα Κατσιφού. Και συνεχίζει «και εμείς εργαζόμενοι είμαστε, σε μελίσσια, στη υλοτομία, στον τουρισμό. Αν καταστραφεί ο τόπος μας, εμείς δε θα μείνουμε στο δρόμο, δε θα χάσουμε τις δουλειές μας;». Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι στο οδοιπορικό μας (στη Μεγάλη Παναγία) κάναμε το… λάθος να περιμένουμε κάτοικο της περιοχής, που μας ενημέρωσε πως δεν πρόκειται να έρθει γιατί «πρόκειται για καφέ αντιπάλων… μεταλλωρύχων» και ζήτησε να μας συναντήσει κάπου αλλού!
«Η εταιρία εστίασε στο χωριό και έπαιξε με τις ζωές του κόσμου», εξηγεί το μέλος της επιτροπής αγώνα Μεγάλης Παναγίας, Έλλη Δαμάσκου. «Από αυτή την ιστορία, έχουν χωριστεί οικογένειες, παρέες και έχουν διαλυθεί σπίτια. Έχει συμβεί το εξής απίθανο, υπάρχει κόσμος που άφησε τη δουλειά του για να πάει να γίνει σκλάβος της Eldorado». Όπως τονίζει η ίδια, «στις Σκουριές αυτή τη στιγμή δεν έχουμε μεταλλωρύχους. Η επιφανειακή εξόρυξη δεν έχει ξεκινήσει ακόμη αλλά και όταν ξεκινήσει, δε θα είναι ντόπιοι γιατί δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις. Αυτή τη στιγμή γίνονται προπαρασκευαστικές εργασίες, έτσι οι ντόπιοι που δουλεύουν είναι ή security ή επιστημονικό προσωπικό ή ξυλοκόποι. Δεν υπάρχουν ούτε έμμεσες θέσεις, ούτε 8.000 εργαζόμενοι που λένε».
«Κάνουν αρπαχτή»
«Η περιοχή του Κακκάβου, των Σκουριών δηλαδή, είναι η μεγαλύτερη υδατοδεξαμενή που τροφοδοτεί ολόκληρη τη Χαλκιδική. Η εταιρία διαμηνύει ότι θα κάνει το φράγμα του Χαβρία για να σώσει τους υδάτινους πόρους της περιοχής. Όμως, σε ποσοστό 80% οι πηγές του Χαβρία πηγάζουν από το νερό των Σκουρίων. Οπότε τι νόημα θα έχει το φράγμα μετά την εξόρυξη που θα έχει μολυνθεί όλο το νερό; Εμείς είμαστε δασικός συνεταιρισμός, μας προσέφεραν ένα υπέρογκο ποσό για να πάμε να κόψουμε το βουνό και αρνηθήκαμε. Δεν πήγα γιατί αυτό είναι καταστροφή δεν είναι επένδυση. Έτσι πήραν εργολαβικούς με 11 ευρώ μεροκάματο, με την υπόσχεση ότι θα τους προσλάβουν στη συνέχεια στην εταιρία», υπογραμμίζει ο πρόεδρος της δημοτικής ενότητας Μεγάλης Παναγίας και πρώην υλοτόμος, Γιώργος Κυργιανός. Όπως λέει χαρακτηριστικά « Η Ελληνικός Χρυσός ήρθε για να κάνει μία αρπαχτή, να ρημάξει τον τόπο μας και να φύγει. Αν γίνει ανοιχτή εξόρυξη θα δουλέψουν μηχανήματα, όχι αυτοί οι άνθρωποι που τώρα η εταιρία τους εκμεταλλεύεται και τους βάζει μπροστά».
«Είναι ωμός εκβιασμός»
Η διοίκηση του δήμου Αριστοτέλη έχει ξεκάθαρη θέση κατά των μεταλλείων στις Σκουριές. Τον περασμένο Μάιο, ο Γιώργος Ζουμπάς αντικατέστησε τον Γιάννη Μίχο στο δημαρχιακό θώκο μετά την παραίτηση του τελευταίου. «Όπως έχετε καταλάβει τις τελευταίες ημέρες περισσότερο η λογική της εταιρείας είναι ή όλα ή τίποτα. Πρόκειται για έναν ωμό εκβιασμό. Είναι η πρώτη φορά στα εργασιακά ιστορικά που οι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται κάνοντας σημαία τα αιτήματα της εταιρείας», εξηγεί στην «Κ» ο κ.Ζουμπάς, σχολιάζοντας τις τελευταίες κινήσεις της εταιρείας. Όπως λέει ο ίδιος, μέλημα της διοίκησης από εδώ και πέρα να αποχαρακτηριστεί η περιοχή των Σκουριών από μεταλλευτική και να κλείσει η εγκατάσταση που μέχρι στιγμής έχει δημιουργηθεί στο δάσος.
«Νερά… δηλητήριο»
Στα μεταλλεία των Σκουριών οι εργασίες έχουν προχωρήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Το εργοστάσιο εμπλουτισμού είναι σχεδόν έτοιμο, ενώ οι λεκάνες απόθεσης αποβλήτων φαίνονται με γυμνό μάτι. «Σε αυτό το σημείο εκτείνεται ο κύριος υδροφορέας της Χαλκιδικής. Έχουν ήδη γίνει (δι)εκρήξεις, χωρίς να ξέρουμε μέχρι πιο σημείο έχουν φτάσει οι ρωγματώσεις. Αυτό το νερό εμποτίζει σε βάθος το βράχο, που σημαίνει ότι τα οξείδια χαλκού μεταφέρονται προοδευτικά στον υδροφορέα που σε λίγα χρόνια θα καταστεί ακατάλληλος», εξηγεί ο βιολόγος και μέλος της επιτροπής αγώνα Μεγάλης Παναγίας, Γιάννης Δεληγιόβας. «Τα υπόγεια νερά συνδέονται από τη νοτιοανατολική Χαλκιδική μέχρι τη νοτιοδυτική. Σύμφωνα με μελέτες του ΑΠΘ φτάνουν μέχρι την Τρίγλια, οριακά δηλαδή μέχρι το νομό Θεσσαλονίκης, όλα αυτά θα μολυνθούν. Θα είναι ένα άκρως επιβαρυμένο νερό, με οξείδια μετάλλων που είναι δηλητήριο».
«Η εταιρία έχει δικαιωθεί» λένε οι μεταλλωρύχοι
«Αν υπάρχει κάτι μεμπτό στην εταιρία, να την κυνηγήσουν και εμείς μαζί τους, είμαστε κάτοικοι της περιοχής. Εγώ είμαι γιος μεταλλωρύχου και εκεί μεγαλώνω την οικογένειά μου. Παράλληλα, είμαι ελεύθερος επαγγελματίας και ασχολούμαι με τον τουρισμό, δεν είναι ότι δε μας ενδιαφέρει ο τόπος μας και νοιαζόμαστε μόνο για τα μεταλλεία, εμείς μένουμε εκεί. Όμως δε γίνεται να σταματάμε μία επένδυση, επειδή π.χ. έσκασε ένα λάστιχο από ένα όχημα που μετέφερε φορτίο της εταιρίας», λέει από την πλευρά των μεταλλωρύχων ο αναπληρωτής γραμματέας των εργαζομένων στις υπόγειες στοές, Αλέξανδρος Μηνέρος. «Αν η λειτουργία της εταιρίας είναι νόμιμη, που αποδεικνύεται από τις… 12 δικαιωτικές αποφάσεις του ΣτΕ, πρέπει να στηρίξουμε την επένδυση, εάν είναι παράνομη τότε ναι να κλείσει. Να σας θυμίσω ότι την TVX την είχε κλείσει το ΣτΕ», τονίζει ο μεταλλωρύχος από την Ολυμπιάδα, Γιάννης Πετράκης.
Των Έλενας Καραβασίλη – Λευτέρη Ζαβλιάρη
