Τα υπέροχα αρχαιοελληνικά ψηφιδωτά στην πόλη Ζεύγμα που οι Τούρκοι βαφτίζουν «ρωμαϊκά»

Τρία μοναδικής αισθητικής και σπάνιας ομορφιάς ψηφιδωτά στην αρχαιοελληνική πόλη Ζεύγμα της σημερινής νοτιοανατολικής Τουρκία έρχονται στο φως μετά από χιλιάδες χρόνια προκαλώντας μας να τα συγκρίνουμε με την Αρπαγή της Περσεφόνης που βρέθηκε στην Αμφίπολη...Τα δημιουργήματα αυτά τα οποία οι Τούρκοι αρχαιολόγοι ονομάζουν στις ανακοινόσεις τους ως «ρωμαϊκά» βρέθηκαν στην πόλη Ζεύγμα που σήμερα βρίσκεται στην Τουρκία. Ιδρύθηκε όμως από τον επίγονο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Σεύλευκο Νικάτωρα, περίπου το 300 π.Χ αιώνα, με
τα ψηφιδωτά αυτά να χρονολογούνται κάπου στον 2ο μ.Χ αιώνα.

Το ένα ψηφιδωτό, που απεικονίζει τις εννέα Μούσες σε πορτρέτα, κοσμούσε το μεγάλο δωμάτιο στο σπίτι όπου οι αρχαιολόγοι το έχουν ονομάσει «Οίκο των Μουσών». Το συγκεκριμένο όνομα δόθηκε λόγω της ιδιαίτερης φινέτσας στα αρχιτεκτονικά στοιχεία και στον διάκοσμο του οικήματος.

Στο κέντρο του ψηφιδωτού εικονίζεται η Καλλιόπη και γύρω οι αδερφές της. Κατά τον Ησίοδο η Καλλιόπη ήταν η μεγαλύτερη και ευγενέστερη από τις 9 Μούσες, προστάτης της Επικής Ποίησης και της Ρητορικής, καθώς και όλων των Καλών Τεχνών (Καλλιέπουσα), άρα η επιλογή της στο κέντρο της σύνθεσης δεν είναι παράξενη.

Το τρίτο και μικρότερο ψηφιδωτό παριστά νεαρό άνδρα χωρίς να έχει διευκρινιστεί μέχρι στιγμής αν αναπαριστά κάποια θεότητα ή κάποιον από τους κατοίκους του αρχαίου σπιτιού. Σχετικά με την χρονολόγηση του οικήματος, τοποθετείται στον 2ο αιώνα μ.Χ και τα εξαιρετικά ψηφιδωτά έχουν δημιουργηθεί κατά την ρωμαϊκή εποχή. Εκείνη την περίοδο η ελληνιστική κοινή ήταν η διεθνής γλώσσα, εξ ου και τα ελληνικά ονόματα στα ψηφιδωτά.Το δεύτερο ψηφιδωτό παριστά τον Ωκεανό και την Τίθυ. Η ζωηρότητα των μορφών, η ομορφιά και τα θαυμάσια χρώματα εντυπωσιάζουν όποιον βλέπει τα ψηφιδωτά με τους αρχαιολόγους να διευκρινίζουν ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο καλλιτέχνης είχε χρησιμοποιήσει ειδικά κατασκευασμένες γυάλινες ψηφίδες.

Οι επιστήμονες που ξενάγησαν τον Τύπο στην ανασκαφή αναφέρουν την πόλη Ζεύγμα ως ρωμαϊκή, παρά το γεγονός πως ιδρύθηκε και κατηκοίθηκε από Έλληνες. Πρόκειται για μία πάγια τακτική των Τούρκων οι οποίοι αποφεύγουν κάθε αναφορά σε ελληνικές αρχαιότητες στο έδαφός τους βαφτίζοντάς τες κατά περίσταση από «ρωμαϊκές» μέχρι «αρχαίες τουρκικές»...

Η αρχαία πόλη με τη μεγάλη ιστορία σήμερα είναι κατά 80% κάτω από το νερό, καθώς κατακλύστηκε -παρά τις τεράστιες διαμαρτυρίες διεθνώς- από τα νερά της τεχνητής λίμνης στο φράγμα Μπιρετσίκ. Τότε οι αρχαιολόγοι έδωσαν μία μάχη με τον χρόνο σκάβοντας νυχθημερόν για να φέρουν την ιστορία στο φως. Τελικά οι προσπάθειες τους ανταμείφθηκαν και σήμερα εκτίθενται θαυμάσια ψηφιδωτά στο μουσείο του Γκαζίαντεπ.