εργαζόμενους που δέχτηκαν να μιλήσουν για όλα αυτα, φυσικά ανώνυμα. Στη συνέχεια ρώτησα για όσα μου είπαν τους εκπροσώπους τους στο σωματείο "Αγία Βαρβάρα" (προστάτιδα των μεταλλωρύχων) και αλλού. Οι απαντήσεις ήταν διαφορετικές, με εξαίρεση τα συμπεράσματα για τον αριθμό των εργαζομένων. Σήμερα θα παρουσιάσω τι λένε οι εργαζόμενοι που εμπιστευτικά μου μίλησαν γι αυτό, και σε επόμενο άρθρο τις επίσημες θέσεις των σωματείων και των εκπροσώπων τους.
Μαρτυρίες εργαζομένων στην Ελληνικός Χρυσός
Σύμφωνα με πληροφορίες εργαζομένων, οι σημερινές απεργίες (του 2015) δεν είναι πραγματικές καθώς γίνονται κατ' εντολή της εταιρείας, και μάλιστα υπό την απειλή της απόλυσης, και οι εργαζόμενοι πληρώνονται κανονικά. Μάλιστα, στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας καλούνται πιεστικά να παίρνουν μαζί τους και συγγενείς. Η εταιρεία ναυλώνει τα πούλμαν όταν πηγαίνουν στην Αθήνα για διαμαρτυρία, ενώ αναφέρθηκε πώς "οι πιο καπάτσοι" πληρώνονται έξτρα χρήματα για όσους παραπάνω συγγενείς παίρνουν μαζί τους. Παρ' όλα αυτά, οι συγκεντρώσεις αυτές δεν μαζεύουν περισσότερα από 500 άτομα, με εξαίρεση αυτή της 15ης Φεβρουαρίου, που ήταν Κυριακή και η εταιρεία παρείχε ψητά και κρασιά για να γίνει "γλέντι" στις εγκαταστάσεις. Προφανώς αυτό συμβαίνει επειδή οι εργαζόμενοι στην πλειοψηφία τους δεν επιθυμούν τις εντάσεις καθώς καλούνται καθημερινά να συμβιώσουν με τους συντοπίτες τους που αντιδρούν, ή επειδή ορισμένοι από αυτούς είναι κρυφά κατά της επένδυσης (όσο παρανοικό κι αν ακούγεται, έχουν υπάρξει στο παρελθόν εργαζόμενοι που συμμετείχαν και στον αγώνα). Την κατάσταση άλλωστε διαμορφώνουν και τα αντικρουόμενα συμφέροντα των εργαζομένων: για παράδειγμα, όσοι εργάζονται στην Ολυμπιάδα και έχουν λιγα χρόνια ακόμη για συνταξιοδότηση δεν βλέπουν με καλό μάτι την επέκταση στις Σκουριές τόσο επειδή η δουλειά τους απειλείται τόσο από τους νέους χαμηλόμισθους εργαζόμενους, όσο και από τυχόν κλείσιμο όλης της δραστηριότητας λόγω των αντιδράσεων.
Οι μισθοί των εργαζομένων κυμαίνονται από 700 ως 2000 ευρώ μικτά, μισθοί που οι ίδιοι θεωρούν χαμηλούς, ειδικά για όσους δουλεύουν στις υπόγειες στοές, αλλά όμως ικανοποιητικούς λόγω κρίσης και ανεργίας. Στο παρελθόν βέβαια έχουν γίνει απεργίες ή στάσεις εργασίας, είτε για τους μισθούς, είτε για τη βελτίωση των συνθηκών, είτε για το διαφορετικό εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων της Ελληνικός Χρυσός και αυτών που είναι σε εργολάβους. Επίσης, ζήτημα εντάσεων με την εργοδοσία έχει υπάρξει το γεγονός ότι εργάζονται περισσότεροι μη ντόπιοι από όσοι είναι συμφωνημένο ώστε να υπάρχει ενίσχυση της περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο εργοτάξιο τώρα εργάζονται και εργαζόμενοι του Άκτωρα που έχουν μεταφερθεί εκεί από άλλες εργολαβίες που έληξαν.
Από την άλλη, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η εταιρεία πλήρωνε αρχικά μεγάλους μισθούς ή ακόμα και υπέρογκα ενοίκια σπιτιών για να αποσπάσει τη συναίνεση μέσω αυτής της άτυπης δωροδοκίας, και μάλιστα σε ανθρώπους χωρίς εξειδίκευση. Στην περίπτωση, για παράδειγμα, των υπαλλήλων security, που είχαν προχωρήσει σε διαμαρτυρία και στάση εργασίας το 2013, είχαν προσληφθεί ανειδίκευτα άτομα για τη φύλαξη αυτή με μισθούς της τάξης των 1500 ευρώ, και μετά από μήνες τους τα κατέβασαν στα 700! Οι διαμαρτυρίες των σεκιουριτάδων αυτών είχαν οδηγήσει στην απόλυσή τους και την ανάθεση της φύλαξης σε πιο συμφέρουσα εταιρεία!
Σε μερικές περιπτώσεις οι εργαζόμενοι δεν πληρώνονται καν. Τέτοια είναι και η περίπτωση γνωστού εργολάβου της περιοχής, ιδιοκτήτη μάλιστα τηλεοπτικού σταθμού στη Χαλκιδική (και γι αυτό χρήσιμος για την κοινοπραξία, όπως και ο ιδιος ο Άκτωρ για την πολυεθνική Eldorado Gold, που φυσικά παίζει στο κανάλι του συνεχώς τα επιχειρήματα της εταιρείας), που μόλις τελείωσε την εργασία που είχε αναλάβει, διάρκειας δύο περίπου χρόνων, κήρυξε πτώχευση εντασσόμενος στο άρθρο 99! Τέλος, λόγω των αντιδράσεων, η ανάγκη της εταιρείας να δείξει ότι απασχολεί πολύ κόσμο έχει οδηγήσει σε προσλήψεις ανθρώπων που δεν είναι ειδικευμένοι ή δεν έχουν αντικείμενο εργασίας: ο μισθός τους εξαγοράζει τη συναίνεσή τους και της οικογένειάς τους, καθώς και τη σιωπή συγγενών.
Απόλυση επίσης εξασφαλίζουν εργαζόμενοι που έχουν υποστεί εργατικά ατυχήματα και το έχουν καταγγείλει!Συγκεκριμένα, και με βάση στοιχεία από επίσημες καταγγελίες που έχουν φτάσει στο ΙΚΑ Πολυγύρου, έχουν σημειωθεί 14 εργατικά ατυχήματα από τις αρχές του 2013 ως τον Μάρτιο του 2014, τα οποία ποτέ δεν καταγγέλθηκαν από τα σωματεία των εργαζομένων ούτε προκάλεσαν την παραμικρή δημοσιότητα. Τα ατυχήματα αφορούν "απλές" περιπτώσεις πτώσεων από φρεάτια μέχρι σοβαρότερους τραυματισμούς στο μάτι ύστερα από εκτίναξη τσιμεντέματος ή χημικών.
Όσον αφορά τον αριθμό των εργαζομένων, αυτοί υπολογίζονται σε 800-900 άτομα απευθείας στην Ελληνικός Χρυσός, και άγνωστος αριθμός σε εργολάβους, που υπολογίζονται σε 300-400. Οι πρώτοι είναι πιο καλά πληρωμένοι από τους άλλους, και επιπλεόν είναι σε πιο σταθερή σύμβαση εργασίας. Από την άλλη, οι εργαζόμενοι σε εργολαβίες κάνουν εργασίες που είναι περιορισμένης διάρκειας, δηλαδή σε μεγάλο βαθμό πρόκειται για πλασματικό αριθμό μιας και η διάρκειά του μπορεί να είναι και δύο μήνες.
Κανείς πάντως δεν έχει ενημέρωση για τον ακριβή αριθμό των εργαζομένω και μπορεί απλώς να υπολογιστεί με βάση άλλα στοιχεία, που θα παρουσιάσουμε στο δεύτερο μέρος.
Νέλλη Ψαρρού
www.nellypsarrou.com