Τριάντα τέσσερα επενδυτικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου -τα λεγόμενα κερδοσκοπικά κεφάλαια ή hedge funds- ζητάνε από την κυβέρνηση του χρεοκοπημένου Πουέρτο Ρίκο να περικόψει δραστικά τις δαπάνες για την Παιδεία, να κλείσει σχολεία, να απολύσει μαζικά δασκάλους
και να πουλήσει την κρατική περιουσία για να πληρώσει τα δισεκατομμύρια που τους οφείλει.
Οι κερδοσκόποι-πιστωτές καλούν το Πουέρτο Ρίκο (προκειμένου να αποφύγει την επίσημη στάση πληρωμών) να εισπράξει περισσότερους φόρους, να πουλήσει δημόσια κτίρια αξίας 4 δισ. δολαρίων και να περικόψει πολύ τις δαπάνες, ειδικά στην Παιδεία, μετά την επίσημη ανακοίνωση του κυβερνήτη του, Αλεχάντρο Γκαρσία Παδίγια, ότι υπάρχει αδυναμία αποπληρωμής του χρέους ύψους 72 δισ. δολαρίων.
Η ομάδα των 34 κερδοσκόπων προσέλαβε πρώην οικονομολόγους του ΔΝΤ για να συντάξουν μια έκθεση που θα δώσει «λύση» στην κρίση χρέους του Πουέρτο Ρίκο, ενός νησιού της Καραϊβικής, που επισήμως ονομάζεται «μη ενσωματωμένη περιοχή» των ΗΠΑ, έχοντας απορρίψει με δημοψήφισμα την πλήρη ένωσή του με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η έκθεση αυτή, με τίτλο «Πουέρτο Ρίκο: Υπάρχει καλύτερος τρόπος» αναφέρει ότι το νησί μπορεί να σωθεί εάν βελτιώσει την είσπραξη των φόρων και κόψει μέχρι το κόκκαλο τις δαπάνες. Κατηγορεί την κυβέρνηση του Πουέρτο Ρίκο -όπου το 56% των παιδιών ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας- για υπέρβολικές δαπάνες στην Παιδεία παρόλο που οι αρχές έχουν ήδη κλείσει φέτος μέχρι τώρα πάνω από 100 σχολεία.
Στο πόνημα αυτό, που υπογράφουν οι Jose Fajgenbaum, Jorge Guzmán και Claudio Loser οι οποίοι από το ΔΝΤ μεταπήδησαν τώρα στο Centennial Group -μια διεθνή εταιρεία συμβούλων που όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα της «βοηθά κυβερνήσεις, διεθνείς οικονομικούς θεσμικούς οργανισμούς και επιχειρήσεις στις προσπάθειες μεταρρύθμισης και ανάπτυξης»- αναφέρεται ότι το Πουέρτο Ρίκο αύξησε τις δαπάνες για την Παιδεία κατά 1,4 δισ. δολάρια την τελευταία δεκαετία (!) παρότι οι μαθητές μειώθηκαν λόγω της φυγής χιλιάδων οικογενειών στις ΗΠΑ για να γλυτώσουν τη φτώχεια.
Οπως είπε ο Jose Fajgenbaum στην εφημερίδα Guardian, οι δαπάνες για την εκπαίδευση είναι «υπερβολικά μεγάλες» την ώρα που ο αριθμός των παιδιών έχει μειωθεί από 765.000 σε 573.000. Αρνήθηκε να πει πόσες περικοπές πρέπει να γίνουν αλλά επανέλαβε ότι «η πραγματική δαπάνη ανά μαθητή έχει αυξηθεί πάρα πολύ χωρίς να αναβαθμιστεί παράλληλα και η ποιότητα της εκπαίδευσης. Η κυβέρνηση θα αποφασίσει πόσες θα είναι οι περικοπές, αλλά καλό είναι να μη γίνεται σπατάλη των κρατικών πόρων».
Η δαπάνη ανά μαθητή στο Πουέρτο Ρίκο είναι 8.400 δολάρια, πολύ πιο κάτω από τον μέσο όρο στις ΗΠΑ που είναι 10.677 δολάρια. «Η πραγματικότητα είναι ότι η ακραία λιτότητα από μόνη της δεν είναι βιώσιμη λύση για μια οικονομία που έχει ήδη γονατίσει» δήλωσε ο επιτελάρχης του κυβερνήτη, ενώ για το μέλος του νομοθετικού σώματος του Πουέρτο Ρίκο, Λουίς Γκαλάρντο, οι κερδοσκόποι έχουν ξεφύγει από κάθε λογική.
«Προτείνουν απολύσεις, περικοπές στην ανώτερη εκπαίδευση και τα επιδόματα υγείας και αύξηση των φόρων», είπε. «Τέτοιου είδους προτάσεις ήταν καταστροφικές για την Λατινική Αμερική και το ίδιο θα είναι και για το Πουέρτο Ρίκο. Θα μπορούσαμε να ξεπληρώσουμε τα χρέη μας, αλλά με τι κόστος; Ακρωτηριαζόμαστε για να συνεχίσουμε να επιπλέουμε. Εάν περιμένουν από εμάς να απολύσουμε δασκάλους ή να κόψουμε τους ήδη πολύ χαμηλούς μισθούς τους, έχουν τρελαθεί. Αυτοί οι τύποι θα πρέπει να χαλαρώσουν και να αφήσουν λίγο αέρα στο Πουέρτο Ρίκο να αναπνεύσει... Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι περιμένουν δασκάλους, μαθητές και εργαζόμενους να φορτωθούν το βάρος, χωρίς οι ίδιοι να μετακινηθούν καθόλου από τις θέσεις τους».
Το νησί φλέρταρε επί τρία χρόνια με μερικά από τα πιο τρανταχτά ονόματα της Γουώλ Στρητ, από μεμονωμένους επενδυτές μέχρι κερδοσκοπικά κεφάλαια, σε μια προσπάθεια να βγει από τη δύσκολη θέση. Πέρσι πούλησε ομόλογα εκατοντάδων εκατομμυρίων σε διάφορα κεφάλαια, προκαλώντας τις αντιδράσεις πολλών που πίστευαν ότι αυτοί οι κερδοσκόποι το μόνο που θέλουν είναι ένα γρήγορο κέρδος εις βάρος του Πουέρτο Ρίκο, την ώρα που για να ξεπληρωθούν τα χρέη αυξάνονταν οι φόροι για τους ντόπιους και εφαρμοζόταν σκληρή μνημονιακή λιτότητα.
Ο επενδυτής Τζον Πόλσον, γνωστός για τα κέρδη δισεκατομμυρίων που αποκόμισε από την κρίση με τα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ το 2008, τέθηκε επικεφαλής των κερδοσκόπων πέρσι, διακηρύσσοντας ότι το Πουέρτο Ρίκο είναι «η Σιγκαπούρη της Καραϊβικής». Το ταμείο του αγόρασε ομόλογα-σκουπίδια του Πουέρτο Ρίκο, αξίας ένω των 100 εκατομμυρίων.
Τα κερδοσκοπικά κεφάλαια -στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα Fir Tree Partners, Davidson Kempner Capital Management και Aurelius Capital με έδρα την Νέα Υόρκη- είναι γνωστά ως η Ad Hoc Ομάδα του Πουέρτο Ρίκο και έχουν αγοράσει ομόλογα ύψους 5,2 δισ. δολαρίων.
