Οι αναπτυγμένες (πλούσιες) χώρες καταστρέφουν το περιβάλλον των αναπτυσσόμενων χωρών, προσποριζόμενες κέρδη και εξασφαλίζοντας ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες τους
Προ ημερών διάβασα στον Τύπο ότι σε προτεινόμενο για διαβούλευση Π.Δ. του υπουργείου Πολιτισμού προβλέπεται η δυνατότητα εισαγωγής και
αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων στη χώρα, σε συνθήκες σύμφωνες με τις διεθνείς προδιαγραφές. Προβλέπεται επίσης η δυνατότητα παραμονής τους στην Ελλάδα μέχρι και 100 χρόνια!
Είναι το τρίτο σημαντικό περιβαλλοντικό φάουλ μιας αριστερής κυβέρνησης που έχει δώσει ελπίδες για μια περιβαλλοντική πολιτική άλλης ποιότητας στους πολίτες. Και δεν αναφέρομαι σε θέματα που απορρέουν από εκβιαστικά διλήμματα, τύπου αεροδρομίου Ελληνικού, αλλά σε επιλογές που θα οδηγήσουν τη χώρα σε περιβαλλοντικά αδιέξοδα διάρκειας δεκαετιών. Θυμίζουμε:
1. Την υπογραφή της άδειας εγκατάστασης της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, που ακυρώνει, με μια τεράστια επένδυση, την απεξάρτηση της χώρας από τον λιγνίτη. Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα είναι από τις περισσότερο ευνοημένες χώρες ως προς το ποσοστό ηλιακής ενέργειας που αποδέχεται.
Αντί λοιπόν να εκπονηθεί ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο, ώστε σε ορίζοντα π.χ. μέχρι το 2030 ή το 2050 να έχει αλλάξει το ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιείται σήμερα, σε όφελος ασφαλώς των ΑΠΕ και με δομή ενεργειακής δημοκρατίας, δεσμεύεται η χώρα σε ένα ρυπογόνο μέλλον, θυμίζουμε, με απόφαση του πρώην υπουργού ΠΑΠΕΝ, Παναγιώτη Λαφαζάνη.
2. Η πολυσυζητημένη αποστροφή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, στη συνέντευξή του στον ραδιοσταθμό «στο Κόκκινο», για την επένδυση της «Ελληνικός Χρυσός», στην οποία αναφέρθηκε στις θέσεις εργασίας, οι οποίες πρέπει «να φροντίσουμε να μη χαθούν». Αλλά επίσης και η ατυχής, κατά την άποψή μου, απάντηση του κινήματος της τοπικής κοινωνίας, με αναφορά επίσης στις θέσεις εργασίας, ότι δηλαδή είναι λιγότερες από 1.900, καθώς και ότι η εταιρεία δεν έχει τεκμηριώσει τα νούμερα που αναφέρει στις διάφορες προτάσεις της.
Με κάθε σεβασμό, τόσο στο κίνημα όσο και στον πρωθυπουργό, θα σημειώσω ότι οι θέσεις εργασίας, σαν επιχείρημα, είναι το βασικό επιχείρημα κάθε εχθρικής στο περιβάλλον ενέργειας σε όλο τον κόσμο. Από τα δάση του Αμαζονίου, τα ορυχεία της Αφρικής, την υπεραλίευση κ.λπ.
Αγνοεί το συγκεκριμένο μύθευμα το γεγονός ότι θέσεις εργασίας μπορούν να προκύψουν και από επενδύσεις που δεν είναι βλαπτικές στο περιβάλλον, όπως π.χ. στις τεχνολογίες ανακύκλωσης ή με την εφαρμογή τεχνολογιών ΑΠΕ κ.λπ.
Ομως εδώ έχουμε ένα ευρύτερο θέμα: ότι δηλαδή οι αναπτυγμένες (πλούσιες) χώρες καταστρέφουν το περιβάλλον των αναπτυσσόμενων χωρών, προσποριζόμενες κέρδη και εξασφαλίζοντας ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο για τους πολίτες τους. Σε αντίθεση, οι χώρες προέλευσης των φυσικών πόρων «κερδίζουν» την απαξίωση του περιβάλλοντός τους και την καταβαράθρωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών τους.
Αυτή η «μεταφορά του οικολογικού αποτυπώματος» είναι μια πτυχή της αποκαλούμενης «τραγωδίας των κοινών», σύμφωνα με την οποία ισχυρά οικονομικά συμφέροντα εκμεταλλεύονται διεφθαρμένες κυβερνήσεις ή κυβερνήσεις που έχουν ανάγκη από άμεσα έσοδα, για να εξασφαλίσουν ευνοϊκές συμβάσεις ληστρικής εκμετάλλευσης των φυσικών πρώτων υλών. Οι απλοί πολίτες εξωθούνται στο περιθώριο, συχνά με τη βία (INTRODUCTION TO CULTURAL ECOLOGY, Mark Q. Sutton and E. N. Anderson. σελ 308).
3. Η τρίτη περίπτωση είναι αυτή στην οποία αναφερθήκαμε εισαγωγικά, δηλαδή της επεξεργασίας-αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων, που δυνητικά θα μπορούν να εισάγονται στη χώρα, και είναι μάλλον απόρροια της τραγικής αδιέξοδης πραγματικότητας αποθήκευσης των πυρηνικών αποβλήτων, την οποία αντιμετωπίζει η Ευρώπη των 143 πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ευρισκόμενων σε 14 κράτη, που παράγουν το ένα τρίτο της ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία χρησιμοποιείται στην Ε.Ε., αλλά ταυτόχρονα δημιουργούν και 7.000 περίπου κυβικά μέτρα ραδιενεργά απόβλητα τον χρόνο.
Αυτή η πραγματικότητα απαιτεί λύση. Μέχρι σήμερα χρησιμοποιήθηκε ακόμη και η αποκαλούμενη «οικο-μαφία», που κατηγορήθηκε μέχρι και ότι βύθιζε πλοία στη Μεσόγειο (ανάμεσα σε Ιταλία και Ελλάδα) από την ιταλική οργάνωση Legambiente, η οποία διενήργησε έρευνα σχετική με την ξαφνική «εξαφάνιση» πλοίων - τα περισσότερα εκ των οποίων δεν εξέπεμψαν ποτέ SOS. Αλλη μια, σημειώνουμε, περίπτωση της χρήσης της «τραγωδίας των κοινών».
Η αναφερόμενη στο εισαγωγικό σημείωμα του Π.Δ. αιτιολογία, ότι δηλαδή με το συγκεκριμένο Π.Δ. υλοποιείται οδηγία της Ε.Ε. (2011/70 ΕΥΡΑΤΟΜ), μετά από σύσκεψη στις 4-5/12/2013 στο Λουξεμβούργο, με θέμα «Supporting small European Member States in responding to and reporting on the EU Waste Directive», μάλλον ισχυροποιεί τους φόβους μας ότι, δηλαδή με εύσχημο τρόπο, γίνεται προσπάθεια να ευρεθούν «νόμιμες» οδοί «διευθέτησης» του προβλήματος.
Δεν υποστηρίζω ότι η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός δεν έχουν οικολογικές ευαισθησίες, άλλωστε το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι απόδειξη για το αντίθετο. Θεωρώ, ως συνέπεια, ότι πρέπει να γίνουν άμεσα διορθωτικές κινήσεις για τις παραπάνω αναφερόμενες τραγικές περιπτώσεις. Για να μη διαψευσθούν οι ελπίδες των πολιτών για μια νέα αριστερή οικολογική πολιτική. Και για να αντιμετωπίσουμε τα πιεστικά περιβαλλοντικά προβλήματα που βρίσκονται ένα βήμα μπροστά μας.
* Γεωλόγος, πρόεδρος Περιβαλλοντικού Συλλόγου Περιστερίου, συντονιστής ΜΚΕ «Οικο-Λογική»
